Έτοιμοι για γάμο
Της Δρ. Μύριαμ Ανταάν
Όταν οι έφηβοι φαντασιώνονται το γάμο, είναι βέβαιοι ότι το μέλλον τους επιφυλάσσει μόνο αιώνια αγάπη και εκτίμηση ανάμεσα στο κάθε ταίρι. Δεν περιμένουν να ζήσουν καυγάδες ή να βιώσουν την αμφισβήτηση, τη ζήλεια, την οργή, το θυμό και την απογοήτευση. Εντούτοις, τέτοιου είδους συναισθήματα είναι αναπόφευκτα. Είναι συνετό να προετοιμάζεται κανείς για τέτοιες στιγμές, μαθαίνοντας πώς να αντιμετωπίζει τις διαμάχες και τις απώλειες την παρούσα χρονική περίοδο. Όταν κανείς παντρεύεται, δεν μεταμορφώνεται ξαφνικά σε ένα υπομονετικό, χαρούμενο, ώριμο ή υπεύθυνο άτομο. Αντίθετα, πρέπει να εργαστεί για να αποκτήσει υγιείς συνήθειες στην παρούσα φάση. Οι παρακάτω ασκήσεις βοηθούν στην απόκτηση ωριμότητας:
ΕΝΑ: ΑΠΟΦΥΓΕΤΕ ΤΗΝ ΤΕΛΕΙΟΤΗΤΑ. Η επίτευξη της τελειότητας οδηγεί σε αδικαιολόγητες ενοχές και ντροπή που είναι ικανά να καταστρέψουν μια σχέση. Η αλήθεια είναι πως όλοι έχουμε όρια. Αυτό είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης. Η αγάπη ορίζεται ως αποδοχή και αγάπη ανάμεσα στο ζευγάρι, παρά τις όποιες απογοητεύσεις. Δεν μπορεί κανείς να έχει μια υγιή, ειλικρινή σχέση με το σύντροφό του, όταν προσπαθεί διαρκώς να αποδείξει πως είναι ο υπεράνθρωπος. Θα εξαντληθεί να είναι καλός αν καταβάλλει μια τέτοια προσπάθεια καθημερινά! Κατά καιρούς θα πρέπει να μπορεί να λέει, «λυπάμαι, αλλά αυτό δεν μπορώ να το κάνω». Μπορεί να μην φτιάχνετε απίθανα φαγητά, ούτε να είστε τόσο χαρωπές ή οργανωμένες όσο αυτός θα ήθελε. Εκείνος επίσης, θα σας απογοητεύσει σε άλλους τομείς. Εξασκηθείτε στην αποδοχή των ορίων τόσο των δικών σας όσο και των άλλων ανθρώπων, όπως συγκατοίκων, μελών της οικογένειας, χωρίς να θυμώνετε που εσείς ή αυτοί δεν είστε τέλειοι.
ΔΥΟ: ΧΩΡΙΣΤΕ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ. Όλοι έχουμε έναν πρωτόγονο, ζωώδη εγκέφαλο που βρίσκεται στο πίσω μέρος του εγκεφάλου και παράγει βίαιες, ανάρμοστες και προκλητικές αντιδράσεις για τα γεγονότα – the kind any one- or two-year-old experiences όταν είναι θυμωμένος, πεινασμένος ή πολύ κουρασμένος. Ευτυχώς, διαθέτουμε και έναν νέο φλοιό που βρίσκεται πίσω από το μέτωπό μας και είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο αυτών των αντιδράσεων. Για παράδειγμα, μπορεί μερικές φορές να θέλετε να επιτεθείτε επειδή ο σύντροφός σας πλήγωσε τα συναισθήματά σας ή δεν σας συμπαραστάθηκε όταν ήσασταν λυπημένοι. Παρατηρήστε πότε δεν ακολουθείτε αυτές τις αρχικές αντιδράσεις. Να είστε περήφανοι γι’ αυτές τις μικρές νίκες. Ο αυτοέλεγχος είναι η βάση για τον αυτοσεβασμό. Οι ευκαιρίες εξάσκησης θα είναι ατέλειωτες! Μία από τις σημαντικότερες ενέργειες είναι να παραμένετε σιωπηλοί όταν δεν βρίσκετε κανένα σεβαστό τρόπο για να εκφράσετε τα συναισθήματά σας.
ΤΡΙΑ: ΕΝΕΡΓΗΣΤΕ ΘΕΤΙΚΑ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΤΟ ΝΙΩΘΕΤΕ. Το καλύτερο αντίδοτο για τη λύπη, την αγωνία και το θυμό είναι η θετική δράση. Οι γυναίκες έχουν περισσότερες μεταπτώσεις στη διάθεση από τους άντρες. Μάθετε να τις αγνοείτε όσο περισσότερο μπορείτε: τελικά όλα περνάνε. Μην τις μοιράζεστε, αφού αυτό μπορεί να σας καταβάλλει και τους δύο. Αντίθετα το περπάτημα, το καθάρισμα ή το χαμόγελο είναι πιθανόν να σας φέρουν καλή διάθεση. Δεν χρειάζεται να νιώθετε καλά για να πράξετε καλά! Σε κανέναν δεν αρέσει ένα καταπιεστικό άτομο, ούτε ένας προσκολλημένος, συναισθηματικά εξαρτημένος άνθρωπος που περιμένει καθοδήγηση από τη διάθεσή του για να λειτουργήσει.
ΤΕΣΣΕΡΑ: ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΤΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΝΑ ΕΛΕΓΧΕΤΕ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ. Ξεκινάτε το γάμο σας με αμοιβαία αγάπη, αλλά αυτά τα συναισθήματα θα πεθάνουν, αν προσπαθήσετε να αλλάξετε ο ένας τον άλλον! Μπορεί να μην το συνειδητοποιείτε, αλλά όταν δίνετε συμβουλές το κρυμμένο μήνυμα είναι, «Είσαι ανόητος/η και ανίκανος/η. Δεν σε σέβομαι». Αποφύγετε λοιπόν να δίνετε συμβουλές στο έτερον ήμισυ για το τι να φορέσει, τι να πει, πώς να πλύνει τα πιάτα ή πώς να σκέφτεται και να νιώθει, αφού αυτό καταστρέφει την όποια αυτοπεποίθηση! Αν ο σύντροφος δεν κάνει κάτι που να θέτει σε κίνδυνο τη φυσική ή πνευματική σας υγεία, αποφύγετε την κριτική. Όποτε είναι δυνατό πείτε του, «Οι αποφάσεις σου είναι σπουδαίες. Σε εμπιστεύομαι πως ξέρεις τι πρέπει να κάνεις». Εξασκηθείτε άμεσα, επαινώντας τους ανθρώπους του περίγυρού σας πως κάνουν το καλύτερο, ακόμα και αν δεν ανταποκρίνονται στα δικά σας στάνταρ. Και αν οι άνθρωποι σας συμβουλεύουν υπερβολικά, εξασκηθείτε λέγοντας, «Χτίζω την αυτοπεποίθησή μου παίρνοντας τις δικές μου αποφάσεις». Δεν παντρευτήκατε για να «επιδιορθωθείτε». Παντρευτήκατε για να ζήσετε την ανιδιοτελή αγάπη - να σας αποδεχτούν και να σας σεβαστούν όπως είστε: Η κριτική καταστρέφει την αγάπη.
ΠΕΝΤΕ: ΞΕΧΑΣΤΕ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΠΩΣ Ο ΣΥΝΤΡΟΦΟΣ ΣΑΣ, ΣΑΣ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΕΙ 100%. Κανείς δεν καταλαβαίνει τον άλλον 100%, ούτε ακόμα και τον ίδιο του τον εαυτό! Οι άντρες και οι γυναίκες έχουν διαφορετικές ανάγκες, αξίες και ενδιαφέροντα. Οι άντρες αρέσκονται να λύνουν προβλήματα: δεν τους αρέσει να εμμένουν σε συναισθήματα αφού αυτό τους κάνει να νιώθουν αδύναμοι και σε ανάγκη. Συνεπώς, οι άντρες «συνδέονται» μιλώντας για γεγονότα ή για τις επιτυχίες του. Οι γυναίκες, από την άλλη, συνδέονται μιλώντας για τα προβλήματα, τις αγωνίες και τι απογοητεύσεις τους. Αντί για συμβουλές, θέλουν απλά μια αληθινή, συμπονετική απάντηση του τύπου, «Σε καταλαβαίνω». Πολλοί λίγοι άντρες μιλούν για τα συναισθήματά τους – τουλάχιστον όχι για πολύ. Αν δεν σας δώσει μόνος του τις πληροφορίες, μην ρωτήσετε τον άντρα σας, «Πώς νιώθεις;». Μπορεί να θεωρήσει την ερώτησή σας σαν μια προσπάθεια να τον ελέγξετε, να τον ανακρίνετε και να τον μειώσετε. Βοηθήστε τον άντρα σας να καταλάβει τι θέλετε, λέγοντας του καθαρά, «Χρειάζομαι συμπαράσταση» που σημαίνει ότι εσείς απλά θα πρέπει να πείτε, «Λυπάμαι που είσαι στεναχωρημένος». Ή πείτε, «Χρειάζομαι μια συμβουλή». Οι άντρες αγαπούν να παίζουν το ρόλο του σωτήρα.
ΕΞΙ: ΜΙΛΗΣΤΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΣΑΣ. Οι άντρες και οι γυναίκες έχουν την ανάγκη τόσο για οικειότητα, όσο και για ανεξαρτησία, έννοιες ουσιαστικά αντίθετες. Η οικειότητα απαιτεί να μπορεί κανείς να εκτίθεται και να μοιράζεται τα πιο βαθιά του συναισθήματα. Από την άλλη, χρειάζεται κανείς να είναι ανεξάρτητος για να μπορεί να αναπτύξει την προσωπικότητα και τις ικανότητές του. Τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες έχουν δύο μεγάλους φόβους: α) να παντρευτούν έναν αυταρχικό και καταπιεστικό τύπο που καταστρέφει την αίσθηση της αξίας τους ή β) να παντρευτούν έναν εξαρτημένο, καταθλιπτικό τύπο που οι ανάγκες του είναι τόσο μεγάλες ώστε η δική τους εξέλιξη καταπνίγεται. Ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγει κανείς να γίνει υπερβολικά εξαρτημένος συναισθηματικά ή υπέρμετρα αυταρχικός, είναι να χτίσει τον εαυτό του στα μάτια του και στα μάτια του συντρόφου του. Να μιλήσει για τις επιτυχίες του. Εν τέλει, αν εξακολουθείτε να υποκύπτετε, υπονοείτε πως η απόφαση του/της συζύγου σας να σας παντρευτεί, δεν ήταν η σωστή. Πείτε ο ένας στον άλλο για τις δύσκολες προσπάθειες για αυτοπειθαρχία – πως πήγατε στη δουλειά παρά την κούρασή σας, πως αντισταθήκατε σε μια παχυντική λιχουδιά, ή είπατε ένα μεγάλο «όχι» στις απαιτήσεις ενός δύσκολου ατόμου.
ΕΦΤΑ: ΜΗΝ ΓΙΝΕΣΤΕ ΜΑΝΤΗΣ. Το Ταλμούδ (Πεσαχίμ 54), μας λέει ότι, «Κανείς δεν ξέρει τις σκέψεις ενός άλλου ανθρώπου». Όταν κάποιος έχει κακή διάθεση ή σας απογοητεύει, μπορεί να είστε βέβαιοι πως έχει την πρόθεση να σας πληγώσει. Εκτός από περιπτώσεις πνευματικής διαταραχής, παραδεχτείτε πως το άτομο αυτό προσπαθεί για το καλύτερο αλλά απλά δεν έχει τη συναισθηματική ωριμότητα ή τις ικανότητες να κάνει κάτι καλύτερο. Αυτό που διακρίνει τις υγιείς ενοχές από τις μη υγιείς, είναι η πρόθεση. Όλοι μας πληγώνουμε αναπόφευκτα κάποιους ανθρώπους, διότι είναι αδύνατον να εκπληρώσουμε όλες τους τις ανάγκες ή να τους ευχαριστούμε όλες τις φορές. Και φυσικά όλοι έχουμε ενοχλητικές συνήθειες. Αν κατά λάθος πληγώσετε το σύντροφό σας, ζητήστε συγγνώμη και πείτε, «Λυπούμε, αλλά δεν είχα την πρόθεση να σε στενοχωρήσω». Εξασκηθείτε τώρα, συγχωρώντας εκείνους που δεν είχαν σκοπό να σας πληγώσουν. Αν το κρίνετε απαραίτητο, ξεκαθαρίστε τι συνέβη.
Αν εξασκηθείτε τώρα σε πράξεις ωριμότητας, θα είστε καλύτερα προετοιμασμένοι για να ζήσετε με αγάπη και συγχώρεση στο μέλλον.
Η Δρ. Μίριαμ Ανταάν είναι ψυχολόγος, θεραπεύτρια, συγγραφέας και ιδρύτρια της EMETT ("Emotional Maturity Established Through Torah") - ένα δίκτυο ομάδων αυτοβοήθειας αφιερωμένη στην προσωπική εξέλιξη.