Ένα και ένα ίσον Πουρίμ
Το Πουρίμ είναι μια μεγάλη γιορτή. Παιδιά και μεγάλοι αγαπούν να το γιορτάζουν με τις παραδοσιακές μιτσβότ (εντολές) και τα συναρπαστικά έθιμα της ημέρας. Μεταμφιέσεις, αυτιά του Αμάν για επιδόρπιο μετά το γεύμα του Πουρίμ (με γέμιση δαμάσκηνο, βατόμουρο ή βερίκοκο), στριφογύρισμα της ροκάνας στο όνομα του Αμάν στη Μεγκιλά και προσφορά Μισσλοάχ μανότ – δώρα με τρόφιμα σε φίλους. Αυτοί είναι οι λόγοι που όλοι περιμένουμε με ανυπομονησία το Πουρίμ.
Σκεφτήκατε ποτέ τι κοινό έχουν οι μιτσβότ και τα έθιμα του Πουρίμ; Ας βγάλουμε τις μάσκες, ας ανοίξουμε τα Μισσλοάχ μανότ, ας κοιτάξουμε βαθιά στη Μεγκιλά – ας αφαιρέσουμε το φλοιό όλων – και ας δούμε τον εσωτερικό, κοινό παρονομαστή σε όλα αυτά.
Όταν κάποιος μεταμφιέζεται ή φορά μάσκα, κρύβει την ταυτότητά του. Πλούσιοι ή φτωχοί, ιδιοφυϊες ή κοινός νους, χαριτωμένοι ή απλοί δεν αντιλαμβανόμαστε τις φυσικές, οικονομικές ή διανοητικές διαφορές που συνήθως μας χωρίζουν. Ναι, μπορεί το ένα κουστούμι να είναι ακριβό, το άλλο να είναι πιο κοντά στο αυθεντικό, ενώ υπάρχουν εκατοντάδες «Βασίλισσες Εσθήρ». Αλλά αυτά είναι μόνο το εξωτερικό. Δεν είναι το άτομο μέσα στη στολή. Κατά βάση, όταν ντυνόμαστε για το Πουρίμ, οι επιφανειακές διαφορές μας είναι προσωρινές.
Η Μεγκιλά που καταγράφει το θρίαμβο του δίκαιου κατά της εξουσίας, του καλού κατά του κακού και της πίστης των Εβραίων στο Θ-ό κατά των μοχθηρών σχεδίων του Αμάν, είναι επίσης ένα μάθημα ισότητας και ενότητας. Γιατί μόνο η ενότητα ήταν αυτή που έσωσε τον Εβραϊκό λαό από τα σχέδια εξόντωσής του Αμάν. Άντρες, γυναίκες και παιδιά, μελετητές και τσαγκάρηδες, χωρικοί και η ίδια η Βασίλισσα, όλοι νήστευαν και προσεύχονταν για τρεις μέρες προκειμένου να καταργηθεί το βασιλικό διάταγμα. Και επειδή ήταν ενωμένοι, επειδή ο καθένας ένιωθε το ίδιο υπεύθυνος και ικανός να φέρει την αλλαγή, οι προσευχές και οι μετάνοιές τους έγιναν αποδεκτές.
Όσον αφορά τα αυτιά του Αμάν, μερικοί λένε ότι υπάρχουν για να μας υπενθυμίζουν το καπέλο ή τα αυτιά του Αμάν. Συμβολίζουν επίσης αυτό που είναι κρυμμένο, όπως η μαρμελάδα βερίκοκο μέσα στο γλυκό. Το χέρι του Θ-ού, για παράδειγμα, που ήταν κρυμμένο σε όλα τα συμβάντα του Πουρίμ – οι συμπτώσεις που οδήγησαν στη στέψη της Εσθήρ, στην αποκάλυψη της συνομωσίας κατά του βασιλιά Αχασσβερός από το Μορδεχάι, έπειτα από το άκουσμα της συνομιλίας μεταξύ δύο φρουρών, έμοιαζαν με φυσικά γεγονότα. Δεν ήταν ωστόσο - όπως όλα στη ζωή – παρά η Θεία Πρόνοια, ο τρόπος του Θ-ού να συναρμολογήσει ένα περίπλοκο παζλ.
Ακριβώς όπως η γέμιση είναι τυλιγμένη στα «αυτιά του Αμάν» και η Θεία Πρόνοια καλυμένη την εποχή όπου συνέβη του Πουρίμ, έτσι και η Θεϊκή παρουσία είναι κρυμμένη μέσα στον καθένα μας. Και παρά το γεγονός ότι η ψυχή είναι άυλη και η ύπαρξή της είναι απόκρυφη, δεν παύει να είναι ο εξομοιωτής όλων μας. Διότι, ακόμα και αν ένας εκτελεί περισσότερες μιτσβότ από κάποιον άλλο ή έχει πιο περιεκτική Εβραϊκή γνώση ή είναι πιο ευγενικός και πιο καλός, η ουσία της ψυχής και της πηγής της είναι η ίδια – ένα αληθινό κομμάτι του Θ-ού.
Τέλος, έχουμε το Μισσλοάχ μανότ. Αυτό ποικίλλει από ένα σταφιδόψωμο, μπισκότα και αναψυκτικό ως ένα δίμετρο ψάθινο καλάθι γεμάτο με παλαιά κρασιά και εκλεκτά εδέσματα. Υπάρχουν αμέτρητες διαφορές, στη συσκευασία, στις τιμές και στα προϊόντα, αλλά όλα τα Μισσλοάχ μανότ έχουν κάτι κοινό: προωθούν την ενότητα. Όχι μόνο επειδή νιώθουμε καλά όταν δίνουμε και λαμβάνουμε. Αλλά επειδή, όταν προσφέρουμε το καλάθι με έναν Μισσλοάχ μανότ δεν συνδεόμαστε μόνο με αυτόν στον οποίον το στέλνουμε, αλλά και με ένα τρίτο άτομο. Και αυτός μπορεί να είναι οποιοσδήποτε – νέος ή ηλικιωμένος, φίλος ή άγνωστος, άντρας ή γυναίκα.
Το Πουρίμ είναι η κατάλληλη στιγμή για να συμμετέχουμε σε αυτές τις μιτσβότ. Γιατί, όπως εξηγεί ο Ράμπι του Λούμπαβιτς, η Λύτρωση είναι κοντά και κάθε πράξη καλοσύνης και επιπλέον μιτσβά μας βοηθούν να προετοιμαστούμε καλύτερα για την εποχή που θα δούμε να ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια μας.
