Η Καμπάλα και η Μαντόνα

Η Καμπάλα και η Μαντόνα

του Ααρόν Μος 

Ερώτηση:

Παρακολουθούσα μια μέρα ένα δελτίο ειδήσεων όπου έδινε συνέντευξη η Μαντόνα (τώρα γνωστή ως Εσθήρ). `Ελεγε με ποιο τρόπο η Καμπάλα άλλαξε τη ζωή της, και πώς την έχουν μεταμορφώσει, τα θαυμαστά πράγματα που της έμαθε ο Καβαλιστής Ραβίνος σχετικά με την ψυχή.

Η ερώτησή μου είναι: Τι πιστεύετε για τη διδασκαλία της Καμπάλα στο ευρύτερο κοινό; Είναι κάτι καλό; `Η είναι μια τρέλα;

Απάντηση

Δεν μπορώ να ξέρω εάν η Μαντόνα μελέτησε την αυθεντική Καμπάλα αλλά φαντάζομαι ότι θα μπορούσε να κάνει πολύ χειρότερα πράγματα, στον ελεύθερο χρόνο της. Εάν αλήθεια έγινε καλύτερο άτομο, τόσο το καλύτερο γι’ αυτήν. 

Νομίζω ότι είναι καλό πως όλο και περισσότεροι άνθρωποι ενδιαφέρονται για την Καμπάλα. Αν και αποτελούσε απαγορευμένη γνώση για τις παλιότερες γενιές, οι Καβαλιστές έλεγαν πάντα, ότι θα έρθει η ώρα όπου ο καθένας θα μπορεί να έχει πρόσβαση στη διδασκαλία τους. Η Καμπάλα που συνδυάζει τη βαθιά σκέψη και τη βατή πνευματικότητα, είναι σήμερα περισσότερο απαραίτητη από ποτέ.

Το ζήτημα δεν είναι ποιος μπορεί να μελετήσει την Καμπάλα, αλλά πώς μπορούμε να ξεχωρίσουμε την αλήθεια. Αυτό που με ανησυχεί είναι ότι ορισμένοι σύγχρονοι ερμηνευτές της Καμπάλα υποστηρίζουν ότι είναι μια ξεχωριστή θρησκεία, διαφορετική από τον Ιουδαϊσμό. Η διατύπωση αυτή, δεν είναι μόνο αναληθής αλλά και αυτό-καταστροφική.

Προβλέπω (χωρίς να χρησιμοποιώ μυστικιστικές ενοράσεις) ότι η ιδέα διαχωρισμού της Καμπάλα από τις Εβραϊκές ρίζες της θα σημάνει το τέλος του επονομαζόμενου «Καβαλιστικού κινήματος». Η αληθινή Καμπάλα θα θριαμβεύσει, αλλά οι φτηνές απομιμήσεις θα περάσουν όπως και άλλες τρέλες της εποχής.

Οι Καβαλιστές ονομάζουν τον Εβραϊκό μυστικισμό Πάρντες, δηλαδή «ο Κήπος». Ποιες είναι οι ομοιότητες ενός κήπου με το μυστικισμό; Εάν δούμε ένα όμορφο λουλούδι σε ένα κήπο, λαχταράμε να το κόψουμε και να το πάρουμε σπίτι μας για να θαυμάζουμε την ομορφιά του. Το λουλούδι, όμως, δε θα ζήσει για πολύ, μακριά από το φυσικό του περιβάλλον. Εφόσον αποκόπηκε από τη δύναμη που του έδινε ζωή, θα μαραθεί και θα πεθάνει.

Απομακρύνοντας την Καμπάλα από το Εβραϊκό της πλαίσιο, είναι σαν να κόβουμε ένα λουλούδι από ένα κήπο. Είναι ωραίο και μυρίζει όμορφα για πολύ λίγο, γιατί σιγά - σιγά, αρχίζει να μαραίνεται, να σαπίζει και να μυρίζει άσχημα. Η Καμπάλα είναι μια ζωντανή και παλλόμενη έκφραση του πνεύματος που τρέφεται από το πλούσιο χώμα των τριών χιλιάδων χρόνων Εβραϊκής σοφίας και πρακτικής. Αυτοί όμως, που τη θεωρούν ξεχωριστή θρησκεία (για τον προφανή σκοπό της προσέλκυσης μεγαλύτερου κοινού) μετατρέπουν κάτι βαθύ και ιερό σε μια περαστική τρέλα – φαίνεται ωραίο, μας συγκινεί, αλλά δε θα διαρκέσει για πολύ.

Αν και η διδασκαλία της Καμπάλα είναι ανοιχτή ακόμα και σε άτομα που δεν είναι ιδιαίτερα θρησκευόμενα, δεν μπορεί να αποκοπεί από την πηγή της. Η Καμπάλα είναι η ψυχή της Τορά και του Ιουδαϊσμού. `Ένα σώμα χωρίς ψυχή είναι νεκρό. Μια ψυχή χωρίς σώμα είναι αστήριχτη. Ο Ιουδαϊσμός χωρίς την πνευματική και μυστικιστική του πλευρά μπορεί να γίνει στείρος και απωθητικός. Και η Καμπάλα όμως, χωρίς το έδαφος της πρακτικής του Ιουδαϊσμού, της Τορά και των Μιτσβότ, είναι ένα ξεριζωμένο λουλούδι.