Πώς ζητάμε βοήθεια
Του Γιαακόβ Λίντερ
Οι γονείς αλλά και οι εκπαιδευτικοί έχουν συχνά μια συνηθισμένη απάντηση στα επιτεύγματα των παιδιών. Όταν ένα παιδί ανταποκριθεί εξαιρετικά καλά σε μια πρόκληση, η πρώτη αντίδραση των δασκάλων είναι συνήθως: «Μόνο σου το έκανες αυτό;». Αν το παιδί απαντήσει «ναι», θα ακούσει επαίνους και θα λάβει ανταμοιβή. Εάν πάλι πει,«κάποιος άλλος με βοήθησε», εμφανίζεται αμέσως ένα σημάδι απογοήτευσης στο πρόσωπο του δασκάλου.
Πιθανόν πρέπει να αναθεωρήσουμε την απάντηση που δίνουμε. Όταν ένα παιδί λέει, «κάποιος άλλος με βοήθησε» τότε αυτό αποτελεί ένδειξη πως είναι ικανό να συνεργαστεί και να δεχτεί επιρροή από άλλους. Ένα παιδί που κατέχει αυτό το χαρακτηριστικό έχει πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας στη ζωή του.
Στην πραγματική ζωή, κανένας μας δεν διαθέτει όλα τα προσόντα που απαιτεί η επιτυχία. Όπως διδάσκουν και οι σοφοί μας, «Ποιος είναι σοφός; Αυτός που μαθαίνει από όλους». Ένας σοφός ψάχνει τη συνεργασία και τη βοήθεια των άλλων, ειδικά όσων έχουν τις γνώσεις και τις ικανότητες που δεν διαθέτει ο ίδιος. Είναι πολύ σημαντικό να διδάσκουμε στα παιδιά μας από νεαρή ηλικία, την ανάγκη συνεργασίας με τους άλλους.
Αυτό, βέβαια, απαιτεί κάποιους είδους ισορροπία. Θέλουμε τα παιδιά μας να μαθαίνουν πώς να ζητούν και να λαμβάνουν βοήθεια και συνεργασία από τους άλλους, αλλά όχι οι άλλοι να αναλαμβάνουν εξ ολοκλήρου τις εργασίες που έχουν ανατεθεί στα παιδιά μας. Πρέπει να είμαστε σίγουροι πως το παιδί μας κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί και ζητά βοήθεια μόνο όταν θέλει να προχωρήσει στο επόμενο βήμα. Θα πρέπει να το προκαλούμε να κάνει πράγματα λίγο πιο δύσκολα από όσα μπορεί. Οι εύκολοι στόχοι δεν αποτελούν πρόκληση και παρουσιάζουν ελάχιστο ενδιαφέρον, ενώ οι στόχοι που θεωρούνται εντελώς απραγματοποίητοι για ένα παιδί οδηγούν στην έλλειψη αυτο-εκτίμησης και στο φόβο της αποτυχίας.
Η αναζήτηση και η αποδοχή βοήθειας είναι ένα προσόν που διδάσκεται και καλλιεργείται όπως επίσης και η ικανότητα να κάνουμε πράγματα από μόνοι μας. Παραθέτω έξι γενικά «βοηθητικά» προσόντα.
1) Γνωρίζω από ποιον ζητάω βοήθεια – ρωτάω κάποιον για ένα τομέα που έχει τη δυνατότητα να με βοηθήσει. (Δεν ζητάμε ποτέ δανεικά από φτωχούς).
2) Είμαι πολύ συγκεκριμένος για το τι θέλω. Όσο πιο συγκεκριμένοι είμαστε τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχουμε να το αποκτήσουμε.
3) Εξηγώ γιατί το χρειάζομαι.
4) Λέω στο άτομο που με βοηθά πόσο θα ωφεληθεί από την προσπάθεια στην οποία συμμετέχει. (Συντονίζομαι σε αυτό που αποκαλώ WIT FM - "What's In There For Me" radio – «Τι κερδίζω» FM, ο σταθμός που όλοι θέλουν να ακούσουν).
5) Έχω την πεποίθηση πως θα βρω θετική ανταπόκριση. Δηλώσεις του τύπου, «Είναι πολύ δύσκολο για σένα να με βοηθήσεις;» δεν δείχνει να πιστεύουμε πως έχουμε κάτι που τους ενδιαφέρει.
6) Πιο σημαντικό από όλα, δεν αποθαρρύνομαι όταν κάποιος μου πει, «Όχι». Απλά ψάχνω για κάποιον άλλο.
Αυτά τα έξι απλά αλλά συγκεκριμένα παραδείγματα μπορούν να εφαρμοστούν σε ευρύτερο φάσμα, ανάμεσα σε όλες τις ανθρώπινες σχέσεις. Όταν και τα δύο μέρη είναι πολύ ξεκάθαρα σε αυτό που θέλουν να εναποθέσουν και να αντλήσουν από τη σχέση, είναι πιθανόν να το επιτύχουν. Η έλλειψη διαύγειας μπορεί να κάνει το ένα μέρος να νιώθει ότι το άλλο δεν νοιάζεται για το ίδιο ούτε το αγαπά, ενώ στην πραγματικότητα θα ήταν πολύ ευτυχισμένο να συμμορφωθεί αρκεί να του εκφράζεται ξεκάθαρα η κάθε ανάγκη.
Δοκιμάστε το. Πιάνει!
