Πριν ο Αμμάν εκδώσει το Βασιλικό Διάταγμα που στόχευε στην ολοκληρωτική καταστροφή των Εβραίων του Περσικού βασιλείου, το Εβραϊκό Εθνος ήταν πλήρως διαιρεμένο: ορισμένοι επιθυμούσαν να συμμετάσχουν στο συμπόσιο του βασιλιά Αχασσβερόςς, ενώ άλλοι ήταν τελείως αντίθετοι. Κάποιοι άλλοι ζητούσαν πιεστικά να αφομοιώσουν τον Ιουδαϊσμό στον Περσικό πολιτισμό, ενώ οι υπόλοιποι διέβλεπαν ότι μία τέτοια απόφαση θα είχε καταστροφικές συνέπειες για το μέλλον του Εβραϊσμού. Ομως, μπροστά στο φάσμα της ολοκληρωτικής καταστροφής που αντιπροσώπευε το Διάταγμα του Αμμάν, όλοι οι Εβραίοι της Περσίας ενώθηκαν σαν μιά γροθιά ξεχνώντας τις μεταξύ τους διαφορές και προστριβές. Ακριβώς για να διατηρηθεί και ενδυναμωθεί το κλίμα ενότητας της εποχής μέχρι και σήμερα, οι χαχαμίμ θεσπίσανε τις μιτσβότ της ανταλλαγής γλυκισμάτων μεταξύ φίλων (μισσλόαχ μανότ) και της αποστολής  δώρων στους φτωχούς (ματανότ λα-εβιονίμ). Αυτό το μήνυμα ενότητας δεν πρέπει να μας διακρίνει μόνο μία συγκεκριμένη μέρα του χρόνου αλλά, αντίθετα, πρέπει να γίνει συνείδηση σε όλους μας ότι πέρα από κάθε διαφορά στις ιδέες μας, στον τρόπο αντίδρασής μας, ακόμα και στον τρόπο ζωής μας, ανήκουμε όλοι μας σε μία κοινότητα, σ’ ένα έθνος. Η ιστορία μας έχει αποδείξει πολλές φορές ότι η ενότητα του λαού μας μας οδηγεί σε «θαύματα»!

 

Αγαπητοί ομόθρησκοι, αν η γιορτή του Πουρίμ σας φαίνεται κάπως «παράδοξη» με τα μασκαρέματα, τις ροκάνες και τα γλέντια ή ακόμα «ανίερη» με την Εντολή (Μιτσβά) της οινοποσίας, μην βιαστείτε να την αντιμετωπίσετε με επιφύλαξη ή ακόμα περιφρόνηση, αλλά προσπαθείστε αντίθετα να κατανοήσετε τα βαθύτερα μηνύματά της.

 

Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι ο Θεός παρέδωσε σε μας, τους Εβραίους, τον Νόμο Του, την Τορά, στους πρόποδες του όρους Σινά, κι’ αυτό άλλωστε είναι το βασικό γεγονός που γιορτάζουμε στην Γιορτή των Εβδομάδων, το Σσαβουότ.

 

Ισως όμως εκεί οι πρόγονοί μας να ήταν φοβισμένοι και εκστασιασμένοι από την επιβλητική και τρομερή παρουσία του Θεού κι’ από τους βροντερούς ήχους του Σσοφάρ που πλημμύριζαν την ατμόσφαιρα και να δέχτηκαν την Τορά «υπό πίεση». Εκείνη τη στιγμή, συσπειρώθηκαν όλοι μαζί, «μπε-λέβ εχάντ, κε-γκούφ εχάντ», με μιά καρδιά, σαν ένα σώμα και απήντησαν στον Θεό «ναασέ βε-νισσμά», θα πράξουμε και θα κατανοήσουμε.

 

Στον 27ο στίχο του 9ου κεφαλαίου της Μεγκιλάτ-Εστέρ, διαβάζουμε: «Κιγιεμού βε-Κιμπελού α-Γιεουντίμ…», γιατί ήταν τότε που από μόνοι τους οι Εβραίοι της Περσίας επέλεξαν να εφαρμόσουν, να κατανοήσουν και ν’ αποδεχτούν πλήρως  τον Νόμο του Θεού, την Τορά. Προσευχήθηκαν στο Θεό για να τους σώσει, διατρανώνοντας την πίστη τους σ’ Αυτόν κι’ όταν τελικά λυτρώθηκαν, πανηγύρισαν, γιόρτασαν και δεσμεύτηκαν να θυμούνται και να τηρούν την γιορτή του Πουρίμ για πάντα από γενιά σε γενιά.

 

Διαβάζοντας το Αγιόγραφο της Μεγκιλάτ Εστέρ, η ακολουθία των γεγονότων μας ωθεί να παρατηρήσουμε πολλές «συμπτώσεις» ή «καλοτυχίες»:

 

Πρίν ο Αμμάν καταφέρει να πείσει τον βασιλιά Αχασσβερόςς να εξοντώσει τους απείθαρχους στους νόμους του Εβραίους, ένας Εβραίος, ο Μορντεχάϊ, γλυτώνει τον βασιλιά από μία θανάσιμη εναντίον του συνομοσία.

 

Πρίν ο Αμμάν εκδώσει το διάταγμα αφανισμού των Εβραίων, μία βασίλισσα εκθρονίζεται και θανατώνεται για να πάρει τη θέση της και να διακριθεί, επιλεγμένη ανάμεσα από πολλές άλλες υποψήφιες, μιά Εβραία, η Εστέρ, η οποία τελικά θα σώσει την κατάλληλη στιγμή το λαό της από τον αφανισμό.

 

Η ιστορία του Πουρίμ μοιάζει με την πλοκή πολλών τυχαίων συμβάντων που όμως, αν εξεταστούν αλληλένδετα, επιβεβαιώνουν την παρουσία του Παντοδύναμου Θεού, ο οποίος κινεί τα νήματα και αποφασίζει για τις τύχες όλων μας.

 

Στον προσεκτικό αναγνώστη της Μεγκιλά παραμένουν αναπάντητα πολλά εύλογα ερωτήματα: Γιατί άραγε ο Μορντεχάϊ μόλις άκουσε την έκδοση του Διατάγματος του Αμμάν φόρεσε αμέσως πένθιμα ρούχα, έβαλε στάχτη στο κεφάλι του και κάλεσε όλους τους Εβραίους να νηστεύσουν, να μετανοήσουν και να προσευχηθούν στο Θεό; Γιατί δεν παρουσιάστηκε ο ίδιος στο βασιλιά να τον παρακαλέσει για τη τύχη του λαού του, σαν κάποιος που του έσωσε τη ζωή αποκαλύπτοντας την συνομοσία των δύο φρουρών εναντίον του αλλά και σαν πρώτος εξάδελφος της βασίλισσας Εστέρ; Για τον απλούστατο λόγο, επειδή  πίστευε ότι η σωτηρία του λαού του δεν εξαρτιόταν από κανένα «Αμμάν» ή «Αχασσβερόςς» αλλά αποκλειστικά από τον ίδιο το Θεό.

  

Είχε κατανοήσει ότι οι πολιτικές ελευθερίες και τα ίσα δικαιώματα που απολάμβαναν οι Εβραίοι της Περσίας τους είχαν οδηγήσει στην απομάκρυνση από το Νόμο του Θεού και στην μερική αφομοίωση και κατάλαβε ότι μόνο η ενότητα, η προσευχή και η πραγματική μετάνοια του λαού θα προκαλούσαν την Θεία επέμβαση. 

 

Αλήθεια, πόσες φορές στην διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας του λαού μας δεν εμφανίστηκε κάποιος Αμμάν ή Αντίοχος ή Ραμσής που είχε σάν στόχο, χωρίς κανένα λόγο και καμμιά αιτία, την εξαφάνιση των Εβραίων από το πρόσωπο της Γής;

 

Στα χρόνια του Μεσαίωνα, της Ισπανικής Ιεράς Εξέτασης, των Ρωσικών πογκρόμ αλλά και σε άπειρες ακόμα περιπτώσεις με αποκορύφωμα την φρικαλέα και αποτρόπαιη εμπειρία του Ναζιστικού Ολοκαυτώματος, κάποιοι μισαλλόδοξοι και παράφρονες εξουσιαστές θέλησαν να μας «αλλαξοπιστήσουν», να μας αφανίσουν ολοσχερώς από το χάρτη των εθνών και να σβήσουν ακόμα και την ανάμνηση της ύπαρξής μας.

 

Ομως, ΟΧΙ! Εδώ είμαστε, υπάρχουμε, δημιουργούμε και δοξάζουμε το Θεό μας που μας αξίωσε να ζήσουμε και να φτάσουμε να γιορτάσουμε και φέτος το Πουρίμ και τις άλλες γιορτές μας, «σσε-εχεγιάνου, βε-κιγιεμάνου, βε-ιγκιάνου, λαζεμάν αζέ»! 

 

Αγαπητοί ομόθρησκοι, τελειώνουμε με την σοφή φράση που είπε κάποτε ο μεγάλος Ραββίνος Γιοχανάν-μπεν-Ζακάϊ: «Υπάρχει ένας μακρύς δρόμος που στην πραγματικότητα είναι σύντομος κι’ ένας σύντομος δρόμος που στην πραγματικότητα είναι μακρύς». Μεταφορικά, ο σύντομος δρόμος για την επιβίωση του Εβραϊκού λαού δεν περνάει μέσα από την καταστροφή των εκάστοτε «Αμμάν» αλλά μέσα από τον μακρύ δρόμο της ανατροφής των επόμενων γενεών, της εμφάνισης των μελλοντικών «Μορντεχάϊ» και «Εστέρ», των οποίων ο Εβραϊκός τρόπος ζωής θα αποτελεί το πρότυπο και το μέτρο σύγκρισης της ηθικής και πνευματικής ζωής των υπολοίπων.

 

Μακάρι η φετεινή γιορτή του Πουρίμ να εμπνεύσει σε όλους μας ένα πνεύμα συνεργασίας, συναδελφοσύνης και ομαδικότητας και να μας διδάξει την ενότητα, την ανεκτικότητα, τον αλληλοσεβασμό και την αλληλοϋποστήριξη.

 

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΒΑΘΥΤΕΡΑ ΝΟΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΣΥΝΑΓΩΓH 
ΒΙΒΛΟΣ: ΕΣΘΗΡ