To read it in English, click here
Το Σουκότ υπάρχει μια ιδιαίτερη Μιτσβά – να κρατήσουμε στα χέρια μας και να κουνήσουμε τα τέσσερα είδη: ετρόγκ (κίτρο), λουλάβ (κλαδί χουρμαδιάς), αντασίμ (κλωνάρια μυρτιάς), αραβότ (κλωνάρια ιτιάς). Το καθένα από τα τέσσερα αυτά είδη έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά: το ένα έχει ωραία ευωδία (μυρτιά), το άλλο έχει ωραία γεύση (χουρμάς), το τρίτο έχει και γεύση και ευωδία (κίτρο) ενώ το τελευταίο δεν έχει ούτε γεύση ούτε ευωδία (ιτιά). Και όμως, για να εκπληρώσουμε την Μιτσβά χρειαζόμαστε και τα τέσσερα είδη, δεν μπορεί να λείψει κανένα.
Οι Σοφοί μας εξηγούν πως τα τέσσερα είδη συμβολίζουν τον εβραϊκό λαό. Υπάρχουν αυτοί που μελετούν την Τορά και «τρέφονται» με την σοφία της, άρα έχουν ωραία γεύση. Υπάρχουν αυτοί που κάνουν καλές πράξεις, άρα έχουν «ωραία ευωδία» και όλοι θέλουν να είναι κοντά τους. Υπάρχουν αυτοί που κατέχουν και τις δύο αξίες, ενώ άλλοι που δεν έχουν καμία. Ούτε την μελέτη, ούτε την πράξη. Θα μπορούσαμε να σκεφτούμε πως οι τελευταίοι δεν είναι καλοί και σημαντικοί Εβραίοι και μπορούμε να τους αγνοήσουμε. Αλλά η Μιτσβά αυτή μας διδάσκει πως είναι και αυτοί μέρος του εβραϊκού λαού και πως τους χρειαζόμαστε όλους.
Αυτό είναι ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Εβραϊσμού που μου αρέσει πολύ.
Αν είσαι Εβραίος δημοσιογράφος, ταξιτζής, υπάλληλος, υπουργός, έμπορος ή ράφτης, δεν αξίζεις λιγότερο από τον πιο σπουδαίο ραβίνο. Όλοι πρέπει να μελετήσουν την Τορά, να τηρήσουν τις Μιτσβότ και να προσευχηθούν στον Θ-ό. Όλοι πρέπει να παντρευτούν, να αποκτήσουν παιδιά και να επηρεάσουν τον κόσμο με καλό τρόπο. Φυσικά, ο Θ-ός αναμένει από τον άνθρωπο σύμφωνα με τα προσόντα του και τον τρόπο ζωής του. Αν κάποιος έχει περισσότερο μυαλό, ελεύθερο χρόνο, υπομονή και διάφορα ταλέντα θα πρέπει να πράξει περισσότερο από τους άλλους. Ο Θ-ός θέλει να χρησιμοποιήσουμε όλα τα χαρίσματα που μας έδωσε για καλό σκοπό. Αλλά γενικά, οι βασικές απαιτήσεις ισχύουν το ίδιο για όλους.
Αυτό δίνει μια διαφορετική προοπτική σε πολλά θέματα, όπως η προσευχή και η συναγωγή. Ο καθένας μπορεί να προσευχηθεί στον Θ-ό από οποιοδήποτε μέρος βρίσκεται. Η προσευχή ενός πλήθους έχει ακόμα περισσότερη δύναμη από την μοναχική προσευχή, γι’ αυτό υπάρχουν διάφορα μέρη της προσευχής που μπορούν να γίνουν μόνο όταν ένα Μινιάν είναι παρόν (10 Εβραίοι άντρες), όπως για την ανάγνωση από το Σέφερ Τορά ή για το Καντίσς. Συνήθως αυτές οι συγκεντρώσεις για προσευχή συμβαίνουν στη συναγωγή, αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητο. Έχω βρεθεί σε προσευχές σε σαλόνι σπιτιού, σε γήπεδο, σε πάρκινγκ, και ακόμα και σε κουζίνα αεροπλάνου (με την άδεια του πληρώματος). Ειδικά αυτή την περίοδο, λόγω covid-19, βλέπουμε ακόμα περισσότερες προσευχές να γίνονται σε διάφορους εξωτερικούς χώρους. Αυτός που καθοδηγεί την προσευχή, ο χαζάν, μπορεί να είναι και ραβίνος, αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητο. Ο κάθε Εβραίος που γνωρίζει την προσευχή μπορεί να το κάνει. Με άλλα λόγια, όταν κάποιος πάει στην συναγωγή δεν είναι σαν ένα θέαμα, για να παρακολουθήσει τον ιερουργό να προσεύχεται χωρίς να κάνει ο ίδιος τίποτα. Ο Θ-ός περιμένει να ακούσει του καθενός την προσευχή, σύμφωνα με το επίπεδο των γνώσεων του, στα εβραϊκά ή σε μετάφραση, με τα λόγια των Σοφών μας ή με τα δικά του λόγια.
Το κέντρο της θρησκείας μας δεν είναι η συναγωγή ή ο ραβίνος, αλλά ο Εβραίος και το σπίτι του. Ο ραβίνος μάς διδάσκει και μάς καθοδηγεί για να μπορέσουμε να κάνουμε τα πράγματα με τον σωστό τρόπο, μάς δίνει έμπνευση και μάς ενθαρρύνει, αλλά δεν αντικαθιστά τη δική μας μελέτη, τις δικές μας πράξεις των Μιτσβότ και την προσωπική μας σχέση με τον Δημιουργό μας.
Παρόλο που μοιάζει δύσκολο φέτος, αυτό το Σουκότ ας προσπαθήσουμε να κουνήσουμε εμείς οι ίδιοι Τέσσερα Είδη.* Κουνώντας τα ας θυμηθούμε πως ο κάθε Εβραίος είναι σημαντικός και κανένας δεν περισσεύει. Ο Θ-ός μας περιμένει όλους.
Σσαμπάτ Σσαλόμ & Χαγκ Σαμέαχ!
Χάνα
* Όποιος δεν έχει το δικό του σετ με τα Τέσσερα Είδη, μπορεί να επικοινωνήσει με την Χαμπάντ Ελλάδος. Όπως εξηγήσαμε παραπάνω, ο ραβίνος θα είναι κοντά μας για να πραγματοποιήσουμε αυτήν την σημαντική Μιτσβά.
