Blog – It’s all Greek to me! (ελληνικά)

Έχω δημοσιεύσει πολλά στο μπλογκ μου τελευταία για επίκαιρα γεγονότα (τρομοκρατικές επιθέσεις στη Βομβάη, οι εξεγέρσεις στην Αθήνα, ο Πόλεμος στη Γάζα) και άφησα λίγο πίσω τις αναφορές του Σσαμπάτ. Επιστρέφω λοιπόν με την έκδοση της περασμένης εβδομάδας: όλα για τα ονόματα…

Η Παρασσά της εβδομάδας αναφερόταν στο συγκεκριμένο θέμα. Στα εβραϊκά, το βιβλίο της Εξόδου ονομάζεται «Σσεμότ», «Ονόματα», διότι ξεκινά με τα ονόματα των Ισραηλιτών που κατέβηκαν στην Αίγυπτο. Έγινε ο τίτλος ενός ολόκληρου βιβλίου για να τονίσει τη σημασία του ονόματος: οι Ισραηλίτες διατήρησαν τα ονόματα, τα ρούχα και τη γλώσσα τους, ακόμα και στην Αίγυπτο και έτσι κράτησαν την ταυτότητά τους που ήταν το κλειδί για τη λύτρωσή τους. Να λοιπόν πώς ξεκινήσαμε τις ιστορίες των ονομάτων των καλεσμένων μας…

Ο Αντάρ μας είπε ότι πολλοί άνθρωποι τον μπερδεύουν με γυναίκα όταν επικοινωνούν μαζί του μέσω email (αφού Αντάρ είναι δημοφιλές θηλυκό όνομα στο Ισραήλ), παρά το γεγονός πως ο πρώτος Αντάρ στη Βίβλο ήταν άντρας. Ακόμα κι εγώ έκανα το ίδιο λάθος και έμεινα έκπληκτη όταν τον συνάντησα πρώτη φορά μετά την επικοινωνία μας μέσω email J…

Οι γονείς του Ντανιέλ απλά αγαπούσαν αυτό το όνομα… (και συμφωνώ μαζί τους). Ο Ρόνεν μας είπε πως ορισμένοι συγγενείς του άλλαξαν τα ονόματα τους σύμφωνα με την Καμπάλα. Το όνομα ενός ατόμου συνδέεται με την ουσία του και γι’ αυτό μερικές φορές προσθέτουμε το όνομα «Ραφαέλ» (ο Θ-ός θα Θεραπεύει) ή «Χαΐμ» (Ζωή) σε σοβαρά άρρωστα άτομα.

Το όνομα Τζόρνταν θυμίζει τη δύναμη του Ιορδάνη Ποταμού … ο οποίος έχει τις πηγές του στο Όρος Χερμόν και τις εκβολές του στη Νεκρά Θάλασσα η οποία από την άλλη, κρατά όλο το νερό για τον εαυτό της με αποτέλεσμα να την αποκαλούμε «Νεκρά» … Όταν κανείς μόνο παίρνει χωρίς να δίνει, τότε δεν υπάρχει ζωή.

Ο Ιτσσχάκ από την Αργεντινή αξιοποίησε το νόημα του ονόματός του, στα εβραϊκά αυτός που γελά και μας είπε κάμποσα καλά αστεία. Η Σσουλαμίτ, η σύζυγός του, έχει το όνομα της γιαγιάς της που χάθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Η μητέρα της σώθηκε με απίστευτο τρόπο: αυτή και η οικογένειά της μεταφέρθηκαν από το γκέτο του Λοτζ στο Άουσβιτς και όντας ένα μικρό και αδύναμο κορίτσι, μπήκε στην ουρά αναμονής για τους θαλάμους αερίων (φυσικά χωρίς να το ξέρει). Ξαφνικά, ένας Γερμανός στρατιώτης την πλησίασε και της είπε να πάει κοντά του και να τον ακολουθήσει: την πήγε στην άλλη σειρά με ανθρώπους που τελικά κατέληξαν να δουλεύουν στο Μπέργκεν-Μπέλσεν. Ο Γερμανός στρατιώτης που είχε πάει στην Πολωνία πριν τον πόλεμο και είχε παραγγείλει ρούχα από τον ράφτη πατέρα της, την αναγνώρισε και τελικά της έσωσε τη ζωή.

 Η Τζέσικα Ρόουζ από το Σικάγο πήρε το όνομα των γιαγιάδων της που ήταν και των δύο, Ρόουζ. Φαίνεται πως αυτό το όνομα ήταν πολύ δημοφιλές τη δεκαετία του 30, ενώ το Τζέσικα έγινε πολύ δημοφιλές τη δεκαετία του 90: ήταν μία από τις τέσσερις κοπέλες με το όνομα Τζέσικα στην τάξη της. Αυτό μου έφερε στο μυαλό μια ιστορία: ένα ζευγάρι επισκέφθηκε έναν ραβίνο γιατί διαφωνούσε για το όνομα του γιου του, αφού ο καθένας ήθελε να του δώσει το όνομα του πατέρα του. «Ποιο είναι το όνομα του πατέρα σου» ρώτησε ο ραβίνος. «Χαΐμ» απάντησε ο άντρας. «Και του δικού σου;» ρώτησε ο ραβίνος τη γυναίκα. «Χαΐμ» απάντησε κι εκείνη. «Και ποιο είναι το πρόβλημα» ρώτησε παραξενεμένος ο Ραβίνος. «Θέλω το αγόρι να πάρει το όνομα του ΔΙΚΟΥ μου πατέρα!» φώναξε ο άντρας. «Κι εγώ θέλω να πάρει το όνομα του ΔΙΚΟΥ μου!» απάντησε η γυναίκα. «Τι επάγγελμα κάνει ο πατέρας σου;» ρώτησε ο ραβίνος τον άντρα. «Ήταν οδηγός τρένου» . «Και ο δικός σου πατέρας;» ρώτησε τη γυναίκα. «Ήταν ραβίνος». «Εντάξει» είπε ο ραβίνος. «Θα τον ονομάσουμε Χαΐμ και μετά θα αποφασίσει ποιανού παππού το όνομα θέλει. Αν μεγαλώσει και γίνει οδηγός τρένου, τότε θα πάρει το όνομα του πατέρα σου και αν γίνει ραβίνος θα πάρει του δικού σου!!!». J

Αυτό αποκαλύπτει μια μεγάλη αλήθεια: ενώ το όνομα ενός ατόμου δίνεται μετά τη γέννησή του από τους γονείς του, κάθε ένας αποκτά το δικό του όνομα για τον εαυτό του, τη φήμη και τον τρόπο με τον οποίον γίνεται γνωστός στον κόσμο. Όπως λέγεται στο Μισσνά (Αβότ 4:13): «Υπάρχουν τρία στέμματα: το στέμμα της Τορά, το στέμμα της Κεουνά (ιερατείο) και το στέμμα της Βασιλείας, αλλά το στέμμα του καλού ονόματος είναι πιο σημαντικό από όλα τα άλλα».

---
Θα του δώσουμε το όνομα Τζον. Τζον Σμιθ.
Φοβάμαι πως αυτό το όνομα έχει δοθεί ήδη. Μπορείτε όμως να τον ονομάσετε john287@smith.com

1) Πάει για φτηνό εντυπωσιασμό

ΟΙ δημοσιογράφοι δυστυχώς, πολλές φορές αποτυχαίνουν να κάνουν σωστά τη δουλειά τους και αντί αυτού προτιμούν εύκολους στόχους, δηλαδή τα εντυπωσιακά θέματα στη θέση της έρευνας και της παρουσίασης όλων των πλευρών και διαφοροποιήσεων μια ιστορίας. Φυσικά αποτελεί πειρασμό η προβολή ισχυρών και συγκλονιστικών εικόνων που γεννούν πληθώρα συναισθημάτων και τραβούν μεγάλο μέρος του κοινού. Εικόνες από την ανθρώπινη τραγωδία, το αίμα, την καταστροφή, εικόνες γυναικόπαιδων απευθύνονται στα βασικά ένστικτα του ανθρώπου και ποτέ δεν αποτυχαίνουν να εντυπωσιάσουν βαθιά τους θεατές. Αυτό που λείπει είναι το γενικότερο πλαίσιο των εικόνων, το φόντο της διαμάχης. Ακόμα και αν αναφέρεται εν συντομία, δεν διαθέτει τον ισχυρό εντυπωσιασμό τέτοιων εικόνων. Τα μέσα ενημέρωσης καταλήγουν παρουσιάζοντας απλοϊκές ιστορίες του καλού απέναντι στο κακό, των αδύναμων παιδιών απέναντι σε  πάνοπλους και άκαρδους στρατιώτες, του «Δαυίδ εναντίον του Γολιάθ». Τέτοιες βασικές ασπρόμαυρες ιστορίες εντυπωσιάζουν το μέσο κοινό που αποτυχαίνει να εμβαθύνει έστω και ελάχιστα στο ρεπορτάζ και να κατανοήσει της διαφορετικές πλευρές της κατάστασης.

Οι Ισραηλινοί επίσης ευαισθητοποιούνται διαφορετικά όσον αφορά την αξιοπρέπεια και το σεβασμό των τραυματισμένων και των νεκρών: δεν επιθυμούν να προβάλλουν τα θύματά τους, ενώ οι Παλαιστίνιοι δεν διστάζουν να δείχνουν τις απώλειές τους.

2) Βασίζεται σε Παλαιστινιακές και υπέρ των Παλαιστινίων πηγές

Τα μέσα ενημέρωσης πολλές φορές, αντλούν τις πληροφορίες τους από Παλαιστινιακές πηγές ή άλλους μεροληπτικούς ακτιβιστές υπέρ των Παλαιστινίων, χωρίς να τις διασταυρώνουν. Το πρόβλημα εδώ είναι ξεκάθαρο: οι Παλαιστίνιοι έχουν αποδείξει αρκετές φορές πως οι κατηγορίες τους είναι υπερβολικές, αν όχι κατασκευασμένες. Πολλές φορές, οι απώλειες αποδείχτηκαν λιγότερες από αυτές που είχαν ισχυριστεί αρχικά οι Παλαιστίνιοι. Ένα παράδειγμα που μου έρχεται στο μυαλό είναι το «μακελειό» του Τζενίν το 2002 όπου ανακοινώθηκαν 500 νεκροί, αλλά τελικά ήταν 50-60 (ανάμεσά τους και οι τρομοκράτες). (Δείτε εδώ, εδώ ή εδώ).

[Αυτό βέβαια δεν μειώνει τη σοβαρότητα της κατάστασης και δεν υπονοώ «μόνο» 60 νεκροί, κάθε αθώα ζωή που χάνεται είναι πάρα πολύ (όχι πως όλοι οι νεκροί ήταν αθώοι, πολλοί ήταν τρομοκράτες), αλλά δείχνει τη διαφορά ανάμεσα στους ισχυρισμούς των Παλαιστινιακών πηγών στις οποίες βασίζονται τα μέσα ενημέρωσης και στην αλήθεια.

Άλλο ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι οι ισχυρισμοί ενός Νορβηγού γιατρού, που ανήκει υποτίθεται στο αμερόληπτο ανθρωπιστικό προσωπικό βοηθείας, ο οποίος μπήκε στη Γάζα στις 31 Δεκεμβρίου 2008: πολλά δελτία ειδήσεων βασίστηκαν στις δηλώσεις του,  «το Ισραήλ στοχεύει σκόπιμα Παλαιστινιακό πληθυσμό», «το 50% των απωλειών είναι γυναίκες και παιδιά» ακόμα και «το Ισραήλ χρησιμοποιεί αντισυμβατικά όπλα». Ο Δρ. Γκίλμπερτ αποδεικνύεται πως δεν είναι απλός ανθρωπιστής, αλλά μαρξιστής και μέλος του πολιτικού Κόκκινου (Rodt) κόμματος, ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό κόμμα της Νορβηγίας. Υπήρξε ακτιβιστής υπέρ των Παλαιστινίων από το 1970 και για καιρό μαχητικός αντίπαλος του Ισραήλ και των ΗΠΑ. Ο Γκίλμπερτ είναι γνωστός  για την ανικανότητά του να διαχωρίσει την πολιτική από την ιατρική και δηλώνει: «πολύ λίγα στην ιατρική δεν ανήκουν στην πολιτική». Διαβάστε περισσότερα για την πραγματική ατζέντα του Γκίλμπερτ: . Είναι λοιπόν αξιόπιστος παρατηρητής; Μπορούμε να βασιστούμε σε αυτόν για να περιγράψουμε την πραγματικότητα; Τουλάχιστον τα μέσα ενημέρωσης θα έπρεπε να τον παρουσιάζουν ως ακτιβιστή υπέρ των Παλαιστινίων και όχι μόνο ως γιατρό σε ανθρωπιστική αποστολή.

Τέλος, πολλές «αληθινές εικόνες» είναι στημένες, πολλά από τα «γεγονότα» σκηνοθετούνται από τους Παλαιστίνιους μπροστά στην κάμερα, φαινόμενο που ονομάζεται Πάλιγουντ, , από την ένωση των λέξεων Παλαιστίνη και Χόλυγουντ. Μερικές φορές, προστίθενται και σκηνικά για να κάνουν την εικόνα πιο συγκλονιστική. Πολλές από αυτές τις ψεύτικες εικόνες παρουσιάζονται από τα μέσα ενημέρωσης παγκοσμίως, ως πραγματικές. (Παραδείγματα εδώ, εδώ, εδώ και εδώ).

or 

3) Δεν υπάρχει ελευθερία λόγου στα Παλαιστινιακά εδάφη.

Οι δημοσιογράφοι δεν μιλούν ξεκάθαρα για τις τρομοκρατικές τακτικές των Παλαιστινίων. Συχνά φοβούνται να τους σχολιάσουν αρνητικά, διότι δεν θα ήταν πια ασφαλείς ή δεν θα τους δινόταν άδεια εισόδου στα Παλαιστινιακά εδάφη ή αρχές. Ο Ντέηβιντ Σσλέσινγκερ, αρχισυντάκτης του Ρόιτερ παραδέχτηκε, ότι απέφευγαν να χρησιμοποιούν τη λέξη «τρομοκράτης» λόγω των «σοβαρών συνεπειών» που αυτό μπορεί να είχε στους δημοσιογράφους τους στη Μέση ανατολή. Παρομοίως, οι Παλαιστίνιοι πολίτες φοβούνται να ασκήσουν κριτική στους ηγέτες τους, μήπως και αποτελέσουν θύματα δολοφονιών εκδίκησης.

Θυμάμαι τον Ιταλό δημοσιογράφο που τράβηξε το λιντσάρισμα 2 Ισραηλινών στρατιωτών από τον Παλαιστινιακό όχλο, με τη συνταρακτική εικόνα ενός Παλαιστίνιου στο παράθυρο να δείχνει τα χέρια του που ήταν γεμάτα αίμα (μια εικόνα που έδειχνε περί τίνος πρόκειται η Παλαιστινιακή βία), ο οποίος στην συνέχεια απολογήθηκε στην Παλαιστινιακή αρχή για την αποκάλυψη του συμβάντος και υποστήριξε πως δεν ήταν αυτός υπεύθυνος για τη μετάδοσή της σε όλο τον κόσμο.

4) Τα «κακά» νέα για το Ισραήλ δημοσιεύονται ευρέως, η επανόρθωση όχι και τόσο.

Αυτό το πρόβλημα οφείλεται στο προηγούμενο, δηλαδή στην πληροφόρηση από μεροληπτικές πηγές. Οι ειδήσεις δημιουργούν αρνητικό κλίμα για το Ισραήλ, με τις κατηγορίες για μακελειό, αντισυμβατικά όπλα και άλλα να διαδίδονται ευρέως. Το πρόβλημα είναι πως όταν αμερόληπτες πηγές λένε την αλήθεια, αυτή προβάλλεται λιγότερο. Τελικά, ό,τι μένει στη μνήμη των ανθρώπων είναι οι εξωφρενικές κατηγορίες για το Ισραήλ, ακόμα και αν αυτές έχουν καταρριφθεί.

Ένα πρόσφατο παράδειγμα: Η κατηγορία ότι το Ισραήλ χρησιμοποίησε παράνομα λευκό φώσφορο αναφέρθηκε εκτεταμένα στα μέσα ενημέρωσης (πάνω από 1500 αναφορές ) ενώ η κατάρριψή της από τον Ερυθρό Σταυρό που αρνήθηκε πως υπήρχαν ενδείξεις για παράνομη χρήση του συγκεκριμένου υλικού, έλαβε μόνο 200 «αναφορές». Τι σημαίνει αυτό; Ότι οι ειδήσεις που παρουσιάζουν το Ισραήλ ως επιθετικό εγκληματία είναι πιο «δημοφιλείς» από τα αντικειμενικά νέα που περιγράφουν ένα πιο ισορροπημένο (ακόμα και δίκαιο!) Ισραήλ.

Μία από τις συνέπειες αυτού του γεγονότος είναι πως στο μυαλό των ανθρώπων και των δημοσιογράφων, δημιουργείται μια διαστρεβλωμένη εικόνα για το Ισραήλ η οποία τους προετοιμάζει να δεχτούν οποιαδήποτε ιστορία τρόμου διηγούνται οι Παλαιστίνιοι, χωρίς να την ελέγχουν περαιτέρω. Ή οδηγεί τους δημοσιογράφους να ερμηνεύουν εικόνες ή γεγονότα αυτόματα αρνητικά για το Ισραήλ, χωρίς να τα διασταυρώνουν. Παράδειγμα, αυτή  η εικόνα περιγράφηκε πρώτα σους Τάιμς της Νέας Υόρκης σαν ένα αγόρι από την Παλαιστίνη που χτυπήθηκε από Ισραηλινό στρατιώτη, ενώ το αγόρι ήταν στην πραγματικότητα φοιτητής από το Ισραήλ, είχε χτυπηθεί από τους Παλαιστινίους και μεταφερόταν από Ισραηλινό στρατιώτη σε ασφαλές μέρος. Ή παρακολουθήστε εκείνο το συμβάν μιας Παλαιστίνιας μητέρας με το άψυχο σώμα του 6χρονου γιου της στα χέρια, ο οποίος είχε σκοτωθεί από σφαίρα. Τα πρώτα σχόλια καταλογίζουν τη σφαίρα στις Ισραηλινές δυνάμεις, ενώ η δεύτερη κάλυψη (η οποία αναγνωρίστηκε ως έγκυρη ακόμα και από τους Παλαιστίνιους) εξηγούσε πως η σφαίρα ανήκε σε Παλαιστίνιο άντρα, η οποία εξοστρακίστηκε και σκότωσε το αγοράκι.

Όσο πιο πολύ διαβάζετε για τα «εγκλήματα» των Ισραηλινών, τόσο πιο εύκολα θα τα πιστεύετε. Η προκατάληψη των μέσων τρέφεται από τον εαυτό της.

5 ) Δυσανάλογη κάλυψη της Ισραηλινό-Παλαιστινιακής διαμάχης.

Η Ισραηλινό-Παλαιστινιακή διαμάχη  από την αρχή της καλύπτεται δυσανάλογα από τις ειδήσεις, σε σύγκριση με τη γεωγραφική επιφάνεια (το Ισραήλ είναι μικρότερο από την Πελοπόννησο και ίσου μεγέθους με την πολιτεία του Νιου Τζέρσεϊ), τον πληθυσμό, τα στρατηγικά του συμφέροντα στον κόσμο, τον αριθμό των θυμάτων. Μια μελέτη του 2004 αποκάλυπτε ότι το Ισραήλ λαμβάνει περίπου 75% περισσότερη κάλυψη από άλλες περιοχές με ίσο πληθυσμό. Σε σύγκριση με άλλα κράτη που εμπλέκονται σε ένοπλες συγκρούσεις (όπου αυξάνεται η προσοχή των μέσων ενημέρωσης παγκοσμίως), το Ισραήλ λαμβάνει 10 φορές περισσότερη κάλυψη σε σχέση με τον πληθυσμό του. Άλλες συγκρούσεις (Νταρφούρ, Κονγκό, Σρι Λάνκα, Σουδάν, Κένυα κλπ) έχουν πολύ περισσότερες απώλειες οι οποίες δεν καλύπτονται καθόλου σχεδόν, αφήνοντας τα πρωτεία των δημοσιογραφικών ανταποκρίσεων και των άρθρων των εφημερίδων στην Ισραηλινό-Παλαιστινιακή σύγκρουση. Ούτε και οι πολίτες αντιδρούν εναντίον τους. Γιατί;

Το Τορόντο Σταρ   σχολιάζει σχετικά με τη Σρι Λάνκα (στα ψιλά της κρίσης στη Γάζα) ότι η σύγκρουση με τους Ταμίλς μόλις που αναφέρεται στα μέσα ενημέρωσης.

Στο Ισραήλ υπάρχει μεγάλος αριθμός ξένων ανταποκριτών που γίνεται ακόμα μεγαλύτερος σε περιόδους κρίσης. Για παράδειγμα, 350 ρεπόρτερ έφτασαν στο Ισραήλ αυτή τη φορά για να προστεθούν στους 900 μόνιμους ανταποκριτές τύπου που υπάρχουν εκεί. 

Αυτή η πίεση από τα μέσα ενημέρωσης ρίχνει λάδι στη φωτιά της διαμάχης, μεγεθύνοντας κάθε γεγονός και επιδεινώνοντας τα πάθη. Η χειραγώγηση γίνεται εύκολη και αποδοτική, αφού σίγουρα έλκει την προσοχή και φτάνει στα πέρατα του πλανήτη. Οι εξτρεμιστές και η βία κατέχουν μεγάλο βήμα, κάθε ασήμαντο περιστατικό γίνεται θέμα στις ειδήσεις και οι διαδικασίες για την ειρήνη που ήταν δύσκολες από την αρχή, εξελίσσονται ακόμα πιο δύσκολα: η ειρήνη, μια αργή διαδικασία οδυνηρών  παραχωρήσεων, προσέγγισης, συνήθειας συνύπαρξης με τον άλλο και τελικά συνεργασία, πολύ δύσκολα αναπτύσσεται κάτω από τέτοιες τεταμένες συνθήκες.

Επίσης η υπερέκθεση στα μέσα (κυρίως μιας αρνητικής άποψης για το Ισραήλ) δημιουργεί ισχυρά αντι-Ισραηλινά συναισθήματα σε όλο τον κόσμο, ενισχύοντας τον αντισημιτισμό. Οι άνθρωποι αφήνονται να πιστέψουν πως το Ισραήλ είναι μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την ειρήνη όπως αποδεικνύεται σε μια μελέτη που πραγματοποίησε η Ευρωπαϊκή επιτροπή τον Οκτώβρη του 2003, σύμφωνα με την οποία το Ισραήλ αποτελεί τον κορυφαία απειλή για την παγκόσμια ειρήνη και προηγείται της Βόρειας Κορέας, του Αφγανιστάν και του Ιράν. Αυτό, παρά το γεγονός πως το Ισραήλ που είναι η μόνη δημοκρατία στη Μέση Ανατολή έχει εκφράσει και δείξει πολλές φορές την επιθυμία του να κάνει σημαντικές παραχωρήσεις για χάρη της ειρήνης και έχει καταφέρει τόσα πολλά στους τομείς της ιατρικής, της τεχνολογίας, της έρευνας  κλπ.

(Δεν είναι όλες οι κριτικές για τις ενέργειες ή τις κυβερνήσεις του Ισραήλ αντισημιτικές, αλλά όταν κάποιοι κατηγορούν την ίδια την ύπαρξη αυτού του κράτους και το δικαίωμά του στην αυτοπροστασία ή συστηματικά καταγγέλλουν και συκοφαντούν το Ισραήλ, τότε όπως και να ονομάζεται, αντισιωνισμός ή αντιιμπεριαλισμός, είναι αντισημιτισμός, όπως είπε ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ: «όταν λένε Σιωνιστές εννοούν Εβραίους και μιλάμε για αντισημιτισμό»).

Δείτε επίσης το Μύθοι και αλήθειες για τη δημοσιογραφική κάλυψη στη Μέση Ανατολή».