To read it in English, click here
Όταν κάτι δυσάρεστο συμβαίνει, αμέσως έρχεται το ερώτημα: Ποιανού ήταν η ευθύνη; Τι θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, ώστε να αποφευχθεί το τραγικό αποτέλεσμα;
Στις σπουδές μου για να γίνω δασκάλα, μάθαμε πολλούς νόμους και προφυλάξεις που το υπουργείο παιδείας όρισε, για την ασφάλεια των παιδιών, τις προδιαγραφές του σχολικού κτιρίου και τους κανόνες για τα διαλείμματα και τις εκδρομές. Αλλά δεν είναι οι πρώτοι που το σκέφτηκαν.
Στην περικοπή Κι Τετσέ αυτής της εβδομάδας ο Θ-ός μας διατάζει να τοποθετήσουμε κάγκελα στις ταράτσες μας, ώστε να μην πέσει κανένας από εκεί και χτυπήσει. Η Μιτσβά αυτή γενικά περιλαμβάνει πολλές προφυλάξεις ασφαλείας, όπως το να είναι σταθερή η σκάλα που έχουμε στο σπίτι και για οτιδήποτε άλλο μπορεί να θέσει σε κίνδυνο κάποιον. Το σπίτι μας πρέπει να είναι ένα ασφαλές μέρος.
Η έκφραση που η Τορά χρησιμοποιεί για να εξηγήσει την Μιτσβά αυτή είναι παράξενη. Ο άνθρωπος δεν έχει πέσει ακόμα, αλλά η Τορά τον αποκαλεί ήδη «נופל» νοφέλ, δηλαδή, πεσμένο (Δευτερονόμιο 22:8). Ο Ράσσι, Ραβίνος Σσλόμο Γιτσχακί, εξηγεί πως πρόκειται για κάποιον που ούτως ή άλλως θα πέσει, επειδή έτσι αποφάσισε ο Θ-ός. Παρόλα αυτά, δεν πρέπει να συμβεί στο δικό μου σπίτι, δεν πρέπει να είμαι εγώ υπεύθυνος για το ατύχημά του.
Αυτή είναι γενικά η εβραϊκή προσέγγιση στη ζωή: Από τη μία πλευρά ο Θ-ός αποφασίζει τι θα γίνει, αλλά από την άλλη εμείς πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε από τη δική μας μεριά. Ο Θ-ός αποφασίζει πόσα λεφτά θα κερδίσουμε, αλλά εμείς πρέπει να πάμε στη δουλειά. Ο Θ-ός αποφασίζει ποιος θα αρρωστήσει, αλλά εμείς πρέπει να προστατεύουμε την υγεία μας, κτλ. κτλ. Ναι, δεν είναι εύκολο να καταλάβουμε πώς αυτές οι δύο πλευρές συνυπάρχουν, αλλά έτσι είναι. Ο Θ-ός δεν δεν περιορίζεται από την δική μας λογική, και έτσι αποφάσισε.
Ας μην υποτιμήσουμε τη δύναμη που έχουμε στα χέρια μας και την ευθύνη που έχουμε για τους ανθρώπους γύρω μας. Ας πράξουμε έτσι ώστε να διορθώσουμε προβλήματα που συναντούμε. Αν ο Θ-ός με έκανε να τα δω, σημαίνει πως έχω τη δύναμη και την ευθύνη να κάνω κάτι για να βοηθήσω την κατάσταση να αλλάξει.
Αυτή η Μιτσβά μας διδάσκει την εβραϊκή προσέγγιση για την ζωή. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε να την τηρήσουμε και στο πρακτικό επίπεδο. Ας κάνουμε έναν γύρο στο σπίτι μας και ας ελέγξουμε εάν είναι αρκετά ασφαλές. Κάγκελα, πρίζες, κοφτερά εργαλεία, δηλητηριώδη υλικά καθαριότητας κτλ. Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε ώστε να είναι ασφαλέστερο;
Σσαμπάτ Σσαλόμ!
Χάνα
Ραβίνος Σσλόμο Γιτσχακί / Ράσσι (1040–1105). Σημαντικός και φημισμένος σχολιαστής της Βίβλου και του Ταλμούδ. Γεννημένος στο Τρουά της Γαλλίας, ο Ράσσι σπούδασε στις φημισμένες γεσσιβότ του Μάιντς και της Γουόρμς. Τα σχόλια του για την Πεντάτευχο και το Ταλμούδ, τα οποία επικεντρώνονται στην απλή κατανόηση του κειμένου, εμφανίζονται και αναγράφονται σχεδόν σε όλες τις εκδόσεις του Ταλμούδ και της Βίβλου. Πολλοί από τους διάσημους συγγραφείς των Τοσαφότ ήταν απόγονοι του Ράσσι.