Προξενιά
By Shlomo Yaffe
Ερώτηση:
Είναι αλήθεια ότι οι Εβραϊκοί, παραδοσιακοί γάμοι ήταν κανονισμένοι; `Εχω ακούσει επίσης ότι αυτό ισχύει ακόμα για τους πολύ θρήσκους Εβραίους. Ο Ιουδαϊσμός κατακρίνει ή νομιμοποιεί αυτήν την πρακτική;
Απάντηση:
Εάν «κανονισμένους» εννοείτε αυτούς που γίνονται με το ζόρι, όχι. Πράγματι, σε πολλούς πολιτισμούς, αρχαίους αλλά και σύγχρονους, οι γάμοι ήταν και είναι προκαθορισμένοι και η νεαρή γυναίκα (αλλά μερικές φορές και ο άντρας) δεν έχει λόγο στην επιλογή του συντρόφου της/του. Σύμφωνα με το νόμο της Τορά και τα Εβραϊκά έθιμα, αυτή η πρακτική θεωρείται κατακριτέα, από τα αρχαία, ακόμα, χρόνια.
Στην πραγματικότητα, η αντίθεση με αυτού του είδους των γάμων, προϋπήρχε στην οικογένεια του Αβραάμ, πριν από τον Ιουδαϊσμό. Στην αναφορά της Τορά σχετικά με το γάμο του Ισαάκ (Γένεση 24), διαβάζουμε ότι όταν ο υπηρέτης του Αβραάμ, Ελιέζερ, προτείνει να πάρει την Ρεβέκκα στη Χαναάν για να παντρευτεί τον Ισαάκ, η οικογένειά της (δηλαδή τα ξαδέρφια του Αβραάμ που δεν ανήκαν στη νέα θρησκεία) απάντησε: «Να ρωτήσουμε πρώτα το κορίτσι». Από αυτή τη φράση οι Σοφοί συμπέραναν ότι κανείς δεν παντρεύονταν κάποιον που δεν είχε επιλέξει ο ίδιος. Αυτό ισχύει για την Εβραϊκή κοινότητα, από την ημέρα της ίδρυσής της.
`Οσον αφορά τον τρόπο γνωριμίας του πιθανού ζευγαριού και συνεπώς την κοινή τους απόφαση για γάμο, ο σσαντχάν (προξενητής) παίζει πάντα σημαντικό ρόλο. (Υπάρχουν επαγγελματίες σσαντχανίμ, αλλά συνήθως κάποιος φίλος της οικογένειας είναι αυτός που φέρνει σε επαφή τους υποψήφιους μελλόνυμφους).
Η μέθοδος αυτή είναι η πιο αποτελεσματική για την εύρεση συντρόφου. Ξεκινάμε μια γνωριμία με βάση ορισμένα κοινά στοιχεία, παρά με βάση την τύχη. Κατά συνέπεια, πολλοί νεαροί που δεν έχουν σύντροφο, ανακάλυψαν ότι οι τυχαίες γνωριμίες δεν έφεραν το επιθυμητό αποτέλεσμα, γι’ αυτό και επέστρεψαν στον παραδοσιακό τρόπο σσαντχάν.
