Ταπεινότητα ή υποτίμηση;
Μια γνωστή μου κυρία, συχνά αρνείται να δεχθεί κομπλιμέντα. Όταν της λένε: «Το φόρεμά σου είναι θαυμάσιο» η σταθερή της απάντηση είναι: «Όχι και τόσο. Είναι παλιό». Όταν της λένε πόσο έξυπνη είναι, απαντά: «Όχι, είμαι χαζή». Αφού το συζήτησα μαζί της, φάνηκε πως από πολύ μικρή ηλικία είχε διδαχθεί τη σημασία της ταπεινότητας, μια πολύ ανώτερη αξία για την οικογένειά της, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να δεχθεί καμία φιλοφρόνηση. Της εξήγησα πως υπάρχει μια βασική διαφορά ανάμεσα στην ταπεινότητα και στη χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Η ταπεινότητα είναι ένα πολύ βασικό χαρακτηριστικό το οποίο καθιστά τα άτομα ικανά να μεγαλώνουν έχοντας εμπιστοσύνη, δεχόμενοι τους άλλους και τα επιτεύγματά, τη δημοφιλία και την επιτυχία τους. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση από την άλλη, έχει αρνητική επίδραση στην καθημερινή μας ζωή και εκδηλώνεται με ζήλεια και κακία εφόσον θεωρούμε τον εαυτό μας ανίκανο να επιτύχει αυτά που επιθυμεί.
Καθένας μας είναι ευλογημένος από το Δημιουργό με ιδιαίτερα ταλέντα και δυναμικά χαρακτηριστικά όπως σοφία, ομορφιά και εξυπνάδα. Παράλληλα όμως μας δίνονται και ελαττώματα. Ένας σοφός άνθρωπος είναι κάποιος που μαθαίνει να εκτιμά και να ευχαριστεί το Θ-ό για τα χαρίσματα με τα οποία έχει προικιστεί. Ταυτόχρονα, ένα τέτοιο άτομο συνειδητοποιεί πως δεν υπάρχει τίποτα για το οποίο χρειάζεται να νιώσει ανώτερο, διότι τα χαρίσματά του είναι δώρα που πρέπει να χρησιμοποιούνται για να κάνουν τον κόσμο πλουσιότερο και καλύτερο.
Ο καλύτερος τρόπος για να απαντήσει κανείς σε μια ειλικρινή φιλοφρόνηση, συνεπώς, είναι απλά να πει, «Ευχαριστώ». Αυτό επιτρέπει στο άτομο που κάνει το κομπλιμέντο να νιώσει καλά.
Είναι πολύ πιθανόν να μειωθεί η αυτοεκτίμησή μας όταν συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους. Αυτό σημαίνει, εκτός των άλλων, να υποτιμούμε τον εαυτό μας σε τακτική βάση και να αμφισβητούμε τις ικανότητες και τα ταλέντα μας. Οι άνθρωποι με φτωχή εικόνα για τον εαυτό τους τείνουν να απαξιώνουν τα κομπλιμέντα εφόσον αυτά είναι αντίθετα με ό, τι εκείνοι πιστεύουν για τον εαυτό τους.
Ο γνωστός Ράμπι Ελιμέλεχ του Λιζένσκ έλεγε, «Δεν πρόκειται να θεωρήσω τον εαυτό μου υπεύθυνο που δεν μοιάζω με τον αδερφό μου Ράμπι Ζούσα αφού σε μένα δεν δόθηκαν τα ταλέντα του. Τον καθιστώ υπεύθυνο που δεν είναι τόσο καλός όσο θα μπορούσε ο Ελιμέλεχ να είναι με το δυναμικό του Ελιμέλεχ».
Ο πιο εύκολος τρόπος να ξεχωρίσουμε την ταπεινότητα από τη χαμηλή αυτοεκτίμηση, είναι να εξετάσουμε το αποτέλεσμα της διαδικασίας της σκέψης μας. Αν αυτή μας οδηγεί σε λιγότερη δράση, τότε υποφέρουμε από χαμηλή αυτοεκτίμηση. Τα συναισθήματα ταπεινότητας, από την άλλη, μας οδηγούν να προσπαθούμε σκληρότερα και να εντείνουμε τις προσπάθειές μας.
Δοκιμάστε το, πιάνει!