Πως να αλλάξουμε το παρελθόν
Από το Γιάνκι Τάουμπερ
«Δεν έπρεπε …», «μακάρι να το είχα προβλέψει…». Είτε πρόκειται για σοβαρό λάθος, για άστοχη απόφαση ή χαμένη ευκαιρία, εμείς οι άνθρωποι έχουμε την τάση να εμμένουμε στο παρελθόν, συχνά με βλαβερές συνέπειες στις τωρινές μας προσπάθειες, ή ακόμα και παράλυση του δυναμικού μας για το μέλλον.
Ορισμένοι θα μας συμβούλευαν να ξεχάσουμε τα περασμένα και να συνεχίσουμε τη ζωή μας. Είμαστε φυσικά όντα και σύμφωνα με τους νόμους της φυσικής (τουλάχιστον όπως ισχύουν τώρα), το βέλος του χρόνου έχει φορά μόνο προς μία κατεύθυνση. Τότε γιατί δεν αφήνουμε απλά το παρελθόν πίσω μας, αφού αυτό βρίσκεται ήδη εκεί, είτε το θέλουμε είτε όχι;
Πρόκειται για μία συμβουλή που δεν την ακούμε. Εξακολουθούμε να νιώθουμε υπεύθυνοι για ό,τι ήταν, περιμένουμε να ξαναγράψουμε τις ιστορίες μας, να συνεχίσουμε να θεωρούμε το παρελθόν σαν κάτι που με κάποιο τρόπο μας «ανήκει» ακόμα. Κάτι στη φύση μας αρνείται να προχωρήσει και να συμφιλιωθεί με τη μοναδική κατεύθυνση της ροής του χρόνου.
Ναι, είμαστε φυσικά όντα. Υπάρχει όμως κάτι μέσα μας που υπερβαίνει το φυσικό. Ο άνθρωπος είναι κράμα ύλης και πνεύματος, ένας γάμος σώματος και ψυχής. Ο πνευματικός μας εαυτός είναι αυτός που πιστεύει ότι μπορούμε να λυτρωθούμε από το παρελθόν. Η επικοινωνία μας με την πνευματική ουσία της ζωής μας είναι αυτή που μας χαρίζει τη δυνατότητα για τεσσουβά – την ικανότητα να «επιστρέψουμε» και να μεταμορφώσουμε αναδρομικά τη σημασία περασμένων δράσεων και εμπειριών.
------------------------------------------------------------
Τι είναι αυτή η «πνευματική ουσία» με την οποία επιδιώκουμε να επικοινωνήσουμε; Και πώς αυτή μας καθιστά ικανούς να αλλάξουμε κυριολεκτικά το παρελθόν;
Όχι μόνο ο άνθρωπος αλλά και κάθε αντικείμενο, δύναμη και φαινόμενο έχει «σώμα» και «ψυχή». Το σώμα ενός αντικειμένου είναι η φυσική του μάζα, οι διαστάσεις, τα χειροπιαστά του μέρη. Η ψυχή του είναι η βαθύτερη σημασία του – η πραγματικότητα που εκφράζει, η λειτουργία που εκτελεί, ο σκοπός που εξυπηρετεί.
Σαν παράδειγμα, ας σκεφτούμε τις δύο παρακάτω πράξεις: σε ένα σκοτεινό σοκάκι ένας μαχαιροβγάλτης μαφιόζος επιτίθεται σε ένα μέλος αντίπαλης συμμορίας. Μερικά μέτρα παρακάτω, ένας χειρούργος είναι σκυμμένος σε έναν ναρκωμένο ασθενή, πάνω στο χειρουργικό κρεβάτι. Το «σώμα» των δύο αυτών πράξεων είναι σχεδόν ίδιο: ένα ανθρώπινο πλάσμα κραδαίνει ένα κοφτερό μεταλλικό αντικείμενο και ανοίγει την κοιλιά ενός δεύτερου ανθρώπινου πλάσματος. Η ψυχή όμως, των δύο αυτών συμβάντων – η επιθυμία που τα υποκινεί, τα συναισθήματα που τα διαχέουν, οι στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν – δείχνει ότι είναι εντελώς διαφορετικές πράξεις.
Με άλλα λόγια, ο άνθρωπος είναι πνευματικό ον με την έννοια ότι προσδίδει σημασία στις πράξεις και τις εμπειρίες του. Τα πράγματα δεν συμβαίνουν απλώς – συμβαίνουν για κάποιο λόγο, σημαίνουν κάτι, διευκολύνουν το συγκεκριμένο στόχο. Το ίδιο γεγονός μπορεί λοιπόν να σημαίνει διαφορετικά πράγματα σε διαφορετικούς ανθρώπους. Επίσης, δύο εντελώς διαφορετικά γεγονότα είναι πιθανόν να εξυπηρετούν τον ίδιο σκοπό και να προκαλούν παρόμοια συναισθήματα, εμποτίζοντάς τα με παρόμοιες «ψυχές» παρά την ανομοιότητα των «σωμάτων» τους.
Το σώμα της ζωής μας είναι ολοκληρωτικά υποκείμενο στην τυραννία του χρόνου – δεν μπορούμε να καταργήσουμε τα φυσικά στοιχεία των γεγονότων. Δεν μπορούμε να προλάβουμε μια χαμένη πτήση. Ούτε να πάρουμε πίσω τα πικρά λόγια που είπαμε σε κάποιο αγαπημένο πρόσωπο. Η ψυχή αυτών των γεγονότων, ωστόσο, μπορεί να αλλάξει. Εδώ μπορούμε κυριολεκτικά να ταξιδέψουμε πίσω στο χρόνο και να επαναπροσδιορίσουμε τη σημασία όσων έγιναν.
Σας πήρε ο ύπνος, χάσατε την πτήση και δεν εμφανιστήκατε ποτέ στο σημαντικό μήτιγκ. Η αρχική σημασία αυτού του γεγονότος: το αφεντικό είναι έξαλλο, η καριέρα σας περνά μια κρίσιμη καμπή και η αυτοεκτίμησή σας πέφτει. Αρνείστε όμως να αφήσετε το παρελθόν πίσω και σκέφτεστε συνεχώς τα όσα συνέβησαν. Αναρωτιέστε. Τι να σημαίνει αυτό; Τι μου δείχνει για το άτομό μου; Συνειδητοποιείτε ότι δεν ενδιαφέρεστε πραγματικά για τη δουλειά σας και ότι ο πραγματικός σας εαυτός βρίσκεται κάπου αλλού. Αποφασίζετε να κάνετε μια νέα αρχή, με μια λιγότερο επικερδή αλλά περισσότερο ικανοποιητική προσπάθεια. Ταξιδέψατε πίσω στο χρόνο για να μεταμορφώσετε την ώρα που αποκοιμηθήκατε σε εγερτήριο σάλπισμα.
Ή σε μια διαφωνία, χάσατε την ψυχραιμία σας και είπατε ασυγχώρητα λόγια. Την άλλη μέρα είστε φίλοι ξανά και συμφωνείτε να «ξεχάσετε όσα έγιναν». Αλλά εσείς δεν μπορείτε. Τρομοκρατηθήκατε από το βαθμό της αναισθησίας σας. Αγωνιάτε για την απόσταση που δημιούργησαν αυτές οι λέξεις ανάμεσά σας. Ο τρόμος και η αγωνία σας κάνουν να συνειδητοποιήσετε πόση ευαισθησία νιώθετε στην πραγματικότητα ο ένας για τον άλλο, πόσο επιθυμείτε να βρίσκεστε κοντά με αυτόν που αγαπάτε. Μεταφερθήκατε στο παρελθόν για να μεταμορφώσετε την αιτία της δυσαρμονίας και αποξένωσης σε καταλύτη για μεγαλύτερη οικειότητα και αγάπη.
Στην υλική επιφάνεια της ζωής μας, ο νόμος του χρόνου είναι απόλυτος. Αλλά από πνευματική άποψη το παρελθόν δεν είναι παρά μια άλλη θωριά της ζωής, ανοιχτή στην εξερεύνηση και στην εξέλιξη με την καταλυτική δύναμη της τεσσουβά.