Πως Μπορώ Να Είμαι Χαρούμενος;
του Ααρών Μος
Ερώτηση:
Ξέρω ότι ένας Εβραίος υποτίθεται ότι πρέπει να είναι πάντα χαρούμενος, αλλά όταν κοιτάζω τον εαυτό μου και την ζωή μου δεν βρίσκω κανέναν καλό λόγο για να είμαι χαρούμενος. Αντιθέτως, έχω πολλούς λόγους να είμαι δυστυχής. Υποτίθεται ότι πρέπει απλά να γυρίσω τον διακόπτη στην ευτυχία κατά βούληση;
Απάντηση:
Ναι, στη ζωή αντιμετωπίζουμε μερικές βαριές προκλήσεις και τα συναισθήματα απελπισίας είναι κατανοητά. Αλλά μπορούμε να αναποδογυρίσουμε την κατάστασή μας. Η ευτυχία δεν είναι ποτέ απρόσιτη για μας.
Αυτό συμβαίνει επειδή η ευτυχία είναι η φυσική ανθρώπινη κατάσταση. Απλά κοιτάξτε ένα νεαρό παιδί. Τα παιδιά δεν είναι ανάγκη να μάθουν στρατηγικές για θετική διαβίωση και δεν χρειάζονται κάποιον λόγο για να είναι χαρούμενα. Χρειάζονται έναν λόγο να είναι λυπημένα. Αν ένα παιδί κλάψει, ρωτάμε: «Τι δεν πάει καλά;». Αν ένα παιδί γελάει και παίζει και χορεύει στο δωμάτιο δεν ρωτάμε, «Τι γιορτάζουμε; Γιατί είσαι χαρούμενος;» Ένα παιδί είναι χαρούμενο από προεπιλογή. Αν δεν είναι χαρούμενο πρέπει να υπάρχει ένας λόγος, όπως πχ. Πρέπει να το αλλάξουμε, μπορεί να πεινάει ή να διψάει ή να είναι κουρασμένο, ή να απαιτεί την προσοχή, ή μόλις του έκαναν Μπριτ. Αλλά εφόσον τίποτα δεν πάει στραβά, ένα παιδί είναι χαρούμενο χωρίς ιδιαίτερο λόγο.
Κάπου με το πέρασμα του χρόνου τα πράγματα αλλάζουν. Μεγαλώνουμε και γινόμαστε πιο απαιτητικοί, πιο δύσκολοι στο να ευχαριστηθούμε και χάνουμε αυτή την παιδική ικανοποίηση. Καθώς κουραζόμαστε από τις απογοητεύσεις της ζωής χρειαζόμαστε έναν λόγο για να είμαστε χαρούμενοι. Αν δούμε έναν ενήλικα να περπατάει με ένα μεγάλο χαμόγελο αναρωτιόμαστε, «Τι έπαθες, γιατί χαμογελάς;»
Η διαφορά είναι ότι ένα παιδί δεν έχει συνείδηση του εαυτού του. Τα παιδιά είναι ελεύθερα να είναι ευτυχισμένα επειδή δεν έχουν ακόμα επίγνωση του εαυτού τους. Μόνο όταν ωριμάζουμε και γινόμαστε πιο ενσυνείδητοι είναι που απορροφόμαστε περισσότερο από τους εαυτούς μας. Έχουμε στενοχώριες κι ανησυχίες, ανεκπλήρωτες επιθυμίες και απραγματοποίητα όνειρα. Κανένας από μας δεν μπορεί να πει ειλικρινά ότι τα έχουμε όλα και μπορούμε πάντοτε να βρίσκουμε λόγους να είμαστε αναστατωμένοι. Αλλά ένα παιδί δεν ενοχλείται από κάτι που του «λείπει», και έτσι τα έχει όλα. Η έλλειψη της αυτοεπίγνωσης το αφήνει ελεύθερο να απολαύσει την ζωή και να είναι χαρούμενο.
Όσο περισσότερο ασχολούμαστε με την ευτυχία μας, τόσο απομακρυνόμαστε από το να την αποκτήσουμε. Αμέσως μόλις ξεχάσουμε τι χρειαζόμαστε κι επικεντρωθούμε στο ότι μας χρειάζονται, δηλαδή στο καλό που μπορούμε να κάνουμε για τους άλλους αντί για το καλό που μπορούμε να έχουμε για τους εαυτούς μας, σαν ποταμός επιστρέφει πίσω η παιδιάστικη χαρά μας και είμαστε χαρούμενοι.
(Αυτό είναι και το επίκεντρο της χαρούμενης γιορτής του Πουρίμ: μια αφορμή να δώσουμε δώρα σε φίλους, δωρεές στους άπορους, να πούμε λεχάιμ, να ελευθερώσουμε την λαβή στον εαυτό μας και να ευχαριστήσουμε τον Θ-ό για την ευκαιρία να είμαστε ζωντανοί.) Ακόμα και στις πιο μαύρες περιόδους της ζωής μας με το να είμαστε επικεντρωμένοι στην αποστολή μας, αντί στον εαυτό μας, μπορούμε να προσεγγίσουμε την εσωτερική μας ευτυχία.
Η ευτυχία δεν είναι κάπου εκεί. Βρίσκεται μέσα μας σε εκείνο το κομμάτι μας που είναι πάντοτε νέαρο και έτοιμο να προσφέρει, δηλαδή στην ψυχή μας.
