Ιδιοκτησία μέσω ευθύνης
Του Γιαακόβ Λίντερ
Άκουσα τις προάλλες μια συζήτηση ανάμεσα σε δυο γονείς για το αν έπρεπε να απαιτήσουν από τα παιδιά τους να αναλάβουν ορισμένες ευθύνες μέσα στο σπίτι. «Γιατί να φορτώσουμε στα παιδιά μας επιπλέον ευθύνες;» αναρωτιόταν ο ένας γονιός. «Εν πάση περιπτώσει, μπορούμε να προσλάβουμε οικιακή βοηθό να καθαρίζει το σπίτι, να πλένει και να τινάζει τα χαλιά. Ας τα αφήσουμε να ζήσουν ξένοιαστα παιδικά χρόνια γιατί αργότερα η ζωή τους θα είναι γεμάτη ευθύνες». Ο άλλος γονιός διαφωνούσε: «Θέλω τα παιδιά μας να έχουν μια αίσθηση καθήκοντος και ιδιοκτησίας στην οικογενειακή μας ζωή γι’ αυτό και πιστεύω πως είναι σημαντικό να τους αναθέτουμε μέρος των ευθυνών του σπιτιού».
Στο βιβλίο του, Too Much Of A Good Thing, ο Δρ. Ντανιέλ Τζ. Κίντλον υποστηρίζει πως τα παιδιά που δεν αντιμετωπίζουν προκλήσεις και ευθύνες ανάλογες της ηλικίας τους – και συνεπώς δε βιώνουν ποτέ τις «πιέσεις» που αυτές προκαλούν – ως ενήλικες θα είναι «κλειστοί» στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της καθημερινής ζωής. Όλα θα τους φαίνονται πολύ δύσκολα αφού θα έχουν συνηθίσει να παίρνουν ό,τι θέλουν χωρίς να κοπιάζουν καθόλου, κάτι που δεν έχει καμία σχέση με την πραγματική ζωή. Επιπλέον, τα παιδιά που δεν αντιμετωπίζουν προκλήσεις, ως έφηβοι και νεαροί ενήλικες νιώθουν συχνά κατάθλιψη διότι δεν βρίσκουν κάποιο λόγο να ζουν αφού δεν πιστεύουν πως υπάρχει τίποτα για το οποίο πρέπει να αγωνιστούν. Τέλος καταλήγουν να βλέπουν ως επίκεντρο μόνο τον εαυτό τους με αποτέλεσμα να θεωρούν δύσκολο να μπουν σε μια σχέση όπου θα πρέπει να δίνουν.
Πρότεινα στους δύο γονείς που διαφωνούσαν στο γραφείο μου, πως αντί να ζητάμε από τα παιδιά μας να μας βοηθούν όποτε τύχει – που μπορεί πράγματι να τους δίνει την αίσθηση πως τα «χρησιμοποιούμε» - είναι προτιμότερο να αναθέτουμε έναν τομέα υπό την ευθύνη τους. Μπορούμε να πούμε σε ένα παιδί εφτά χρονών «είσαι υπεύθυνο για την καθαριότητα στο σαλόνι μας». Ξεκινάμε πρώτα δείχνοντάς του πώς γίνεται και βεβαιώνοντας πως κατάλαβε ποια είναι τα επιθυμητά αποτελέσματα. Αν ζητήσει τη βοήθειά μας, είμαστε σε πολύ καλό δρόμο. Το πιο σημαντικό είναι πως βοηθώντας εμείς το παιδί αντί εκείνο να βοηθήσει εμάς, του μεταβιβάζουμε την ευθύνη μας. Εάν για κάποιο λόγο δεν μπορεί για μια εβδομάδα να ανταπεξέλθει στα καθήκοντά του – είτε λόγω σχολικών εξετάσεων είτε λόγω κάποιος επίσκεψης σε φίλο – είναι ευθύνη του παιδιού να αναθέσει τη δική του δουλειά σε ένα άλλο μέλος της οικογένειάς του. Με αυτόν τον τρόπο το παιδί κατανοεί πως είναι υπόλογο για το τελικό αποτέλεσμα.
Αυτή η άσκηση θα ενισχύσει τις παρακάτω θετικές συμπεριφορές και ικανότητες διαβίωσης στα παδιά μας.
1) Να είναι μέρος κάποιας ομάδας
2) Να είναι υπεύθυνα
3) Να είναι υπερήφανα για τον εαυτό τους μετά την εκτέλεση των καθηκόντων τους
4) Να είναι αξιόπιστα
5) Να μην θεωρούν τον εαυτό τους αποκλειστικά το επίκεντρο
6) Να έχουν το θετικό συναίσθημα ότι συνεισφέρουν
Δοκιμάστε το - πιάνει!