Αυτό που δεν μπορεί να κάνει η η πιστωτική σας κάρτα
Του Μπαρούχ Έπστάιν
Ένας από τους μεγάλους χασσιδίμ της παλιάς γενιάς ήταν ο Ραββίνος Μέντελ Φούτερφας. Ο Ρεμπ Μέντελ υπέμεινε 20 χρόνια βασανιστική εργασία σε ένα Σοβιετικό στρατόπεδο.Το έγκλημά του ήταν ότι δίδασκε Εβραισμό. Η ηρωική περιφρόνηση του Ρεμπ Μέντελ επεκτάθηκε πέρα από τις ριψοκίνδυνες προσπάθειες να τηρήσει τον εβραικό νόμο, μέχρι την πολύ πιο περίεργη του εμμονή να είναι πάντα χαρούμενος, ανεξάρτητα από τις απελπιστικές περιστάσεις στις οποίες βρισκόταν.
Η αρετή του Ρεμπ Μέντελ και η ευσέβεια του κέρδισαν έναν απαράμιλλο βαθμό σεβασμού στους συγκρατούμενούς του. Μιά φορά, όπως καθόντουσαν όλοι μαζί τον ρώτησαν από περιέργεια, πως γινόταν να είναι πάντα ευτυχισμένος: Σε κλασσικό Ταλμουδικό στυλ ο Ραββίνος τους αντιγύρισε την ερώτηση ρωτώντας τους γιατί ήταν τόσο μελαγχολικοί. Εμβρόντητοι απάντησαν με το φαινομενικά προφανές – ο καθένας είπε την ιστορία του, πως ήταν παλιά διακεκριμένοι δικηγόροι, δημοσιογράφοι ή πολιτικοί στην Μόσχα και πως ήρθαν σε σύγκρουση με την κυβέρνηση και τώρα ήταν εξόριστοι στην έρημη Σιβηρία.
Πεισμένοι ότι είχαν κάνει την δυστυχία τους μια αδιαφιλονίκητη περίπτωση επέστρεψαν στην αρχική τους ερώτηση: Ραββίνε Μέντελ γιατί είσαι τόσο χαρούμενος;
Στο οποίο απάντησε, «Στην Μόσχα ήμουν ένας Εβραίος κι εδώ είμαι ένας Εβραίος».
Τους τελευταίους μήνες πολλοί πλούσιοι έχουν γίνει πένητες, πολλοί πλούσιοι έχουν γίνει φτωχοί- είναι μια τρομακτική εποχή. Τι παρηγοριά μπορεί να προσφέρει η Τορά γι αυτούς των οποίων οι περιουσίες εξαφανίστηκαν;
Ίσως η ιστορία του Ραββίνου Μέντελ μπορεί να προσφέρει να μας προσφέρει κάποιο μάθημα. Δεν ήσουν ποτέ «πλούσιος». Ήσουν ένας άνθρωπος που ήταν πλούσιος. Η ταυτότητά σου δεν ήταν και δεν είναι ούτε ο τραπεζικός σου λογαριασμός ούτε οι επενδύσεις σου που βλέπουμε με πόση ευκολία τώρα χάθηκαν. Αν αφεθούμε στους ισχυρισμούς του Ρούσβελτ «ότι τα χρήματα είναι ο τρόπος να κρατάμε το σκορ», τότε ανεβαίνουμε και κατεβαίνουμε με το χρηματιστήριο και η ταυτότητά μας είναι μοναχά κέρδη στα χαρτιά και απώλειες.
Το «αν ήμουν πλούσιος» δεν σημαίνει οτί θα ήμουν και πολύτιμος. Μια πιστωτική κάρτα δεν μπορεί να προσφέρει συμπάθεια, ένα ομόλογο δεν μπορεί να διαβάσει παραμύθια πριν πας για ύπνο και μια ευκαιρία αγοράς μετοχών δεν μπορεί να βοηθήσει να συγκεντρώσουμε ένα μινιάν.
Όταν ο Ιωνάς ρωτήθηκε από τους συνάδελφούς ναύτες του: «Ποιό είναι το επάγγελμά σου; Από που κατάγεσαι και πως σε λένε;» αυτός απάντησε, «Είμαι Εβραίος και φοβάμαι τον Θ-ό».
Το εκκαθαριστικό μου στην εφορία δεν είναι αυτός που είμαι, η σχέση μου με τον Θ-ό όμως είναι. Το τι δουλειά κάνω δεν είναι αυτό που χαρακτηρίζει τι κάνω με την ζωή μου. Μια γυναίκα ζήτησε μια φορά την ευλογία του Ρέμπε να γίνει δακτυλογράφος, κάτι που θα την βοηθούσε να συντηρήσει την οικογένειά της. Ο Ραββίνος απάντησε, «δακτυλογράφησε για να συντηρήσεις την οικογένειά σου αλλά μην γίνεσαι εσύ η ίδια δακτυλογράφος».
Η πρόσφατη ύφεση στην οικονομία είναι μια ευκαιρία να ανακαλύψουμε ποιοί είμαστε και χωρίς τα επιφανειακά μπιχλιμπίδια αυτό μπορούμε να το δούμε πολύ καθαρότερα.
