Τέσσερις κανόνες για να ακούμε

Του Γιαακόβ Λίντερ

«Δεν καταλαβαίνω» μου παραπονέθηκε ένας πατέρας, «γατί ο 15χρονος γιος μου δεν μοιράζεται μαζί μου και δεν μου εμπιστεύεται πράγματα από τη ζωή του. Όποτε βρίσκω το χρόνο να καθήσω μαζί του και να τον ρωτήσω πως πάει, αυτά που ακούω είναι ‘ναι’, ‘όχι’ ή ‘εεε...’. Πώς θα μπορούσα να αναπτύξω μια πιο ουσιαστική σχέση με το γιο μου μέσα στην οποία θα ήθελε να μοιραστεί μαζί μου τις προσωπικές του εμπειρίες;».

Μία από τις σημαντικότερες ανθρώπινες ανάγκες είναι να ακούγεται και να γίνεται κατανοητός από τους άλλους. Όσο πιο κοντά μας είναι κάποιος τόσο πιο αναγκαίος μας γίνεται. Οι έφηβοι που παίρνουν το «στραβό δρόμο» και εκδηλώνουν προβλήματα στη συμπεριφορά τους μπορούν αργότερα να εντοπίσουν ως μία από τις πρώτες αιτίες της καθοδικής τους πορείας, το γεγονός πως δεν εισακούγονταν από τους γονείς τους.

Στην περίπτωση που ένα παιδί δε νιώθει άνετα να μοιραστεί πράγματα με τους γονείς του, χρειάζεται να εξετάσουμε γιατί παραιτείται από την ανάγκη να εισακούεται και να έχει κατανόηση από τα πιο σημαντικά πρόσωπα στη ζωή του. Οφείλουμε να αναρωτηθούμε: σε ποιο χρονικό σημείο της ζωής του, το παιδί μου έπαψε να νιώθει άνετα μαζί μου και έψαξε άλλους να εμπιστευτεί;

Σας παραθέτω ορισμένες προτάσεις που μας βοηθούν να ακούμε καλύτερα και πιο αποτελεσματικά τα παιδιά μας:

  • Διαθεσιμότητα. Όταν ένα παιδί προσπαθεί να ανοίξει συζήτηση με τον πατέρα ή τη μητέρα του, αλλά αυτοί εξακολουθούν να διαβάζουν εφημερίδα, να δουλεύουν στον υπολογιστή ή να παρακολουθούν τηλεόραση, το μήνυμα που λαμβάνει είναι ότι δεν είναι αρκετά σημαντικό ή αξιόλογο για να διακόψουν οι γονείς την ασχολία τους και να το ακούσουν.
  • Προσοχή. Η οπτική επαφή είναι πολύ σημαντική αν το παιδί θέλει να νιώσει πως είστε απόλυτα συγκεντρωμένοι σε αυτά που σας λέει. Επαναλάβετε με δικά σας λόγια αυτά που σας είπε. Με αυτόν τον τρόπο πείθεται πως το ακούσατε και καταλάβατε τα επιχειρήματά του.
  • Μην κρίνετε και μην προσφέρετε λύσεις. Υπάρχουν στιγμές που το μόνο που θέλει ένα παιδί είναι να ακουστεί και να γίνει κατανοητό. Προτάσεις του τύπου, «δεν έπρεπε να το κάνεις αυτό, ήταν λάθος» ή «Να τι πρέπει να κάνεις τώρα...» δεν βοηθούν τη συγκεκριμένη στιγμή. Καθήκον του γονιού είναι να διδάξει στο παιδί του το σωστό και το λάθος, αλλά την κατάλληλη ώρα και όχι όταν αυτό μας πλησιάζει για συμπόνοια και κατανόηση.
  • Φυλάξτε τα μυστικά τους. Ως γονείς, θα πρέπει να έχουμε στόχο το κτίσιμο της εμπιστοσύνης των παιδιών μας προς το πρόσωπό μας, διότι τότε δεν θα στραφούν αλλού για να μοιραστούν τις πληροφορίες που έχουν να δώσουν. Εάν τα παιδιά νιώθουν πως μπορούν να μας εμπιστευτούν, θα συνεχίσουν να καταφεύγουν σε μας για υποστήριξη και συμβουλές.

Δοκιμάστε το – πιάνει!