Είμαι εδώ γιατί νοιάζομαι
Του Γιαακόβ Λίντερ
Πρόσφατα με πλησίασε μια γιαγιά που ενδιαφερόταν πολύ για τον έφηβο εγγονό της. Είχε μπλέξει με λάθος παρέες και δεν δεχόταν τις σωστές επιρροές. Μου είπε πως το είχε προειδοποιήσει πολλές φορές να απομακρυνθεί από αυτούς τους φίλους αλλά αυτός δεν άκουγε. «Τι μπορώ να πω ή να κάνω που θα τον επηρεάσει και θα έχει αποτέλεσμα;» ρώτησε. «Πώς γίνεται να μπορώ να επηρεάζω τους άλλους αλλά όχι τα παιδιά και τα εγγόνια μου; Μήπως υπάρχει κάποιο πρόβλημα με εκείνους ή με μένα;».
Οι έφηβοι αντιδρούν ενστικτωδώς όταν οι άλλοι τους λένε τι να κάνουν. Βρίσκονται στη διαδικασία της εξέλιξης από την παιδική ηλικία στην ενηλικίωση και προετοιμάζονται για μια εποχή που θα πρέπει μόνοι να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να πάρουν τις αποφάσεις τους. Για το λόγο αυτό, οι έφηβοι απορρίπτουν συχνά συμβουλές και καθοδήγηση, ειδικά αν αυτές προέρχονται από έναν κηδεμόνα, όπως τους γονείς, τον παππού ή τη γιαγιά, έναν καθηγητή ή έναν μεγαλύτερο αδερφό ή αδερφή. Μπορεί να νιώθουν ότι ο κηδεμόνας προσπαθεί να ελέγξει τη ζωή τους και αυτό είναι «όχι» για πολλούς έφηβους.
Ως εκ τούτου, το λεπτό που ο κηδεμόνας αρχίζει να λέει πράγματα όπως, «Μην κάνεις αυτό» ή «Μην κάνεις εκείνο» ή «Θα έπρεπε να το γνωρίζεις» και άλλα, το έφηβος αμέσως αντιδρά, διότι το εκλαμβάνει ως απόπειρα ελέγχου της ζωής του.
Έδωσα την παρακάτω συμβουλή στην ανήσυχη γιαγιά:
Το πρώτο βήμα είναι να δεχτεί πως πιθανόν να μην μπορεί να ελέγξει αυτά που κάνει ο έφηβος. Αυτό δεν σημαίνει όμως, πως δεν πρέπει να προσπαθεί να εκφράζει τις απόψεις της και να επηρεάζει τη συμπεριφορά του. Της πρότεινα να ξεκινά όλες τις προτάσεις της κάπως έτσι: «Σε αγαπώ και νοιάζομαι για σένα. Αν δεν σε αγαπούσα δε θα έλεγα κάτι τέτοιο». Έπειτα οφείλει να πει στον εγγονό της πως δεν έχει καμία πρόθεση να ελέγξει τη ζωή του ή να του πει τι να κάνει. Θα πρέπει να του υπενθυμίζει πως το αγαπά όπως είναι και πως τίποτα δεν μπορεί αυτό να το αλλάξει. Είναι ο εγγονός της και θα είναι για πάντα, διαβεβαιώνοντας τον πως ο ίδιος κάνει ό,τι θέλει με τη ζωή του.
Της πρότεινα επίσης να πει, «Εγώ έκανα τις επιλογές μου και τώρα είναι η σειρά σου να κάνεις τις δικές σου. Τώρα το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να κάθομαι στην άκρη και να παρατηρώ. Και επειδή σε αγαπώ, νιώθω την ανάγκη να σου επισημάνω κάτι που μπορεί εσύ να μην βλέπεις στην παρούσα κατάσταση. Και ίσως αυτό να συμβαίνει επειδή εμπλέκεσαι συναισθηματικά σε αυτήν. Ανησυχώ μήπως οι τωρινοί σου φίλοι μοιάζουν να σου βγάζουν στην επιφάνεια τον κακό σου εαυτό. Επειδή σε αγαπώ οφείλω να σου το πω. Είναι δική σου επιλογή αν θα ακολουθήσεις τη συμβουλή μου ή όχι. Κι εγώ στην ηλικία σου δεν ήμουν τέλεια και πολλές φορές απέφευγα να ακούσω τις συμβουλές των γονιών μου».
Δεν είναι αυτό που λέμε, αλλά ο τρόπος που το λέμε. Αν είσαι ειλικρινής στην αγάπη σου και το μόνο που θέλεις γι’ αυτόν είναι το καλύτερο, υπάρχουν πολλές πιθανότητες να αντιληφθεί όσα του λες.
Είπα επίσης στη γιαγιά: Αυτό δεν είναι εγγύηση πως θα σε ακούσει ο εγγονός σου, αλλά οι πιθανότητες αυξάνονται. Αποτέλεσμα θα υπάρχει μόνο να πιστεύεις αληθινά πως δεν μπορείς να τον ελέγξεις και πως όλα όσα προσπαθείς να κάνεις είναι να τους δείξεις αυτά που δεν μπορούν να δουν μόνοι τους.
Δοκιμάστε το – πιάνει!
