Το ανθρώπινο Δέντρο
Βασισμένο στη διδασκαλία του Ράμπι από το Λούμπαβιτς, Ραββίνος Μεναχέμ Μ. Σσνέερσον
«Ο άνθρωπος είναι ένα δέντρο στον αγρό» και στο Εβραϊκό ημερολόγιο μία μέρα κάθε χρόνο – το Νέο `Ετος των Δέντρων, στις 15 του Σσεβάτ – είναι αφιερωμένη για να σκεφτούμε τη βοτανολογική μας αναλογία και τι μπορούμε να διδαχτούμε από αυτήν σχετικά με τη δική μας ζωή.
Τα πρωταρχικά στοιχεία του δέντρου είναι: οι ρίζες που το βοηθούν να στηρίζεται στο έδαφος και το τροφοδοτούν με νερό και άλλα θρεπτικά συστατικά, ο κορμός, τα κλαδιά και τα φύλλα που αποτελούν το σώμα του και τέλος ο καρπός που περιέχει τους σπόρους που επιτρέπουν στο δέντρο να αναπαραχθεί μόνο του.
Η πνευματική ζωή του ανθρώπου περιλαμβάνει επίσης ρίζες, σώμα και καρπούς. Οι ρίζες αντιπροσωπεύουν την πίστη, την πηγή της ανατροφής και της επιμονής. Ο κορμός, τα κλαδιά και τα φύλλα είναι το σώμα της πνευματικής μας ζωής- τα διανοητικά, συναισθηματικά και πρακτικά επιτεύγματά μας. Ο καρπός είναι η δύναμη της πνευματικής μας δημιουργίας - η δύναμη να επηρεάζουμε τους άλλους, να φυτεύουμε ένα σπόρο σε ένα συνάνθρωπό μας και να τον βλέπουμε να βλασταίνει, να μεγαλώνει και να κάνει καρπούς.
Ρίζες και Σώμα
Οι ρίζες είναι το λιγότερο φανταχτερό μέρος του δέντρου, αλλά και το πιο σημαντικό. Θαμμένες στο έδαφος, αόρατες στην πραγματικότητα, δεν έχουν τη μεγαλοπρέπεια του κορμού, τα χρώματα των φύλλων ούτε τη γευστικότητα των καρπών. Χωρίς τις ρίζες όμως, το δέντρο δεν μπορεί να επιβιώσει.
Επιπλέον η ανάπτυξη των ριζών θα πρέπει να συμβαδίζει με την ανάπτυξη του υπόλοιπου μέρους του δέντρου: εάν ο κορμός και τα φύλλα μεγαλώσουν και απλωθούν χωρίς την ανάλογη ανάπτυξη των ριζών, το δέντρο θα καταρρεύσει κάτω από το ίδιο του το βάρος. Από την άλλη, η αφθονία των ριζών είναι αρκετή για ένα πιο υγιές και δυνατό δέντρο, ακόμα και αν έχει πιο αδύναμο κορμό και λιγότερα κλαδιά, φύλλα και καρπούς. Και αν οι ρίζες είναι γερές, το δέντρο θα αναγεννηθεί μόνο του ακόμα και αν το σώμα του καταστραφεί ή τα κλαδιά του κοπούν.
Η πίστη είναι η λιγότερο φανταχτερή από τις πνευματικές μας ιδιότητες. Χαρακτηρίζεται από μια απλή πεποίθηση και μια υποχρέωση στην ανώτερη Πηγή που εκφράζει τον καθένα. Δε διαθέτει την εξέλιξη της διανόησης, τα ζωντανά χρώματα των συναισθημάτων ή την αίσθηση της ικανοποίησης που προσφέρουν οι πράξεις. Η πίστη δεν φαίνεται, το πραγματικό της μέγεθος είναι άγνωστο στους άλλους, ακόμα και στον ίδιο μας τον εαυτό.
Η πίστη μας, επίσης, η πέρα από τη λογική υποχρέωσή μας προς το Θεό, είναι το θεμέλιο ολόκληρου του δέντρου μας. Στην πίστη φυτρώνει ο κορμός της κατανόησής μας από όπου απλώνονται τα αισθήματα, τα κίνητρα και οι πράξεις. Και ενώ το σώμα του δέντρου μάς δίνει επίσης ένα μέρος της πνευματικής του τροφής, ο κύριος όγκος της πνευματικής μας υπόστασης προέρχεται από τις ρίζες, την πίστη και την υποχρέωσή μας στο Δημιουργό μας.
Μια ψυχή έχει τη δύναμη να δημιουργήσει ένα μεγαλοπρεπή κορμό, πολυάριθμα και απλωμένα κλαδιά, όμορφα φύλλα και πλούσιους καρπούς. Οι ρίζες ωστόσο θα πρέπει να είναι ίσες και στην πραγματικότητα να ξεπερνούν όλα τα παραπάνω. Επάνω από την επιφάνεια ίσως να υπάρχει περισσή σοφία και βάθος συναισθημάτων, πληθώρα εμπειριών, πολλαπλά επιτεύγματα και πολλοί οπαδοί. Εάν όμως αυτά δεν είναι ριζωμένα και δεν τροφοδοτούνται από ακόμα μεγαλύτερη πίστη και υποχρέωση, τότε δεν είναι παρά ένα δέντρο χωρίς ρίζες, ένα δέντρο καταδικασμένο να καταρρεύσει κάτω από το ίδιο του το βάρος.
Από την άλλη, μια ύπαρξη μπορεί να έχει φτωχότερες γνώσεις, πιο αδύναμα συναισθήματα και ελάχιστες εμπειρίες, λιγοστά επιτεύγματα και λίγους καρπούς. Εάν όμως οι ρίζες της είναι μακριές και βαθιές, τότε το δέντρο αυτό είναι υγιές. Ένα δέντρο που του ανήκουν πραγματικά όλα όσα έχει, που έχει την ικανότητα να ξεπερνά τα εμπόδια της ζωής, ένα δέντρο που έχει πολλές πιθανότητες να μεγαλώσει και να γίνει πιο ψηλό, πιο όμορφο και πιο καρπερό.
Καρποί και Σπόροι
Το δέντρο επιθυμεί να αναπαραχθεί, να σκορπίσει τους σπόρους του μακριά έτσι ώστε αυτοί να ριζώσουν σε διαφορετικά και μακρινά μέρη. Η εμβέλεια όμως των δέντρων φτάνει μέχρι εκεί που απλώνονται τα κλαδιά τους. Πρέπει λοιπόν να βρίσκουν άλλους τρόπους για να μεταφέρουν τους σπόρους τους.
`Ετσι λοιπόν το δέντρο κάνει καρπούς και περιβάλλει τους σπόρους του με νόστιμες, πολύχρωμες και ευωδιαστές ίνες και χυμούς. Οι σπόροι από μόνοι τους δε θα τραβούσαν το ενδιαφέρον των ζώων και των ανθρώπων. Με την ελκυστική τους όμως όψη καταφέρνουν να προσελκύσουν τους ενδιαφερόμενους που αφού καταναλώσουν τον εξωτερικό καρπό, ρίχνουν τους σπόρους σε αυτά τα διαφορετικά και μακρινά μέρη όπου το δέντρο θέλει να φυτέψει τους σπόρους του.
`Οταν επικοινωνούμε με τους άλλους χρησιμοποιούμε πολλά τεχνάσματα για να κάνουμε το μήνυμά μας ελκυστικό. Το στηρίζουμε με διανοητική λεπτότητα, το βουτάμε στην ποικιλία των συναισθημάτων και το ντύνουμε με πολύχρωμες λέξεις και εικόνες. Πρέπει όμως να μην ξεχνάμε ποτέ ότι αυτά είναι μόνο το περιτύλιγμα – ο καρπός που περιέχει το σπόρο. Ο σπόρος από μόνος του είναι στην ουσία άγευστος – ο μόνος τρόπος με τον οποίον μπορούμε να επηρεάσουμε τους άλλους είναι να εκφράζουμε απλά την πίστη μας σε αυτά που τους λέμε, τη δική μας υποχρέωση απέναντι σε αυτά που πιστεύουμε.
Εάν ο σπόρος υπάρχει, το μήνυμά μας θα ριζώσει στο μυαλό και στην καρδιά των συνανθρώπων μας και το όραμά μας θα εμποτίσει την ύπαρξή τους. Εάν όμως δεν υπάρχει σπόρος η προσπάθειά μας δεν θα έχει απογόνους όσο νόστιμος και αν είναι ο καρπός μας.
